Þeker Kaynaklarý ..

[asemo]

Çay þekeri yani sakkaroz bitkisel kaynaklardan elde edilir. Önemli þeker mahsullerinden olan þeker kamýþý (Saccharum spp.) ve þeker pancarýndaki (Beta vulgaris) þeker, bitkinin kuru aðýrlýðýnýn %12–%20 kadarýný oluþturabilir. Hurma aðacý (Phoenix dactylifera), sorghum (Sorghum vulgare) ve þeker akçaaðacý (Acer saccharum) ise önemi daha az ticari þeker ürünleri içerisindedir.

Þeker kamýþý
Þeker kamýþý (Saccharum), uzun boylu otlarýn 6 ile 37 türü arasýnda bulunan ve Pasifik ve Eski Dünya tropik bölgelerinin ýlýman ikliminde yetiþen bir cinstir. Saðlam ve iri yapýlý gövdeleri, buna eklenmiþ lifli saplarý þeker bakýmýndan zengindirler. Þeker kamýþýnýn yetiþen bütün türleri ve önemli ticari kültürleri baþlýca Saccharum officinarum, S. spontaneum, S. barberi and S. sinense ‘den oluþan kompleks melezlerdir.

[IMG][Deðerli Ziyaretci, linki görmeniz icin bu mesaja cevap yazmanýz gerekiyorÜye olmak icin burayý týklayýnýz][/IMG]
Þeker kamýþý yetiþtirmek için minimum 600 mm yýllýk yaðýþ miktarý ile saðlanan tropik bir iklim gerekir. Þeker kamýþý bitkiler alemindeki en önemli fotosentezcilerden birisi olup güneþ enerjisinin %2 kadarýný biyokütleye dönüþtürebilme yeteneðine sahiptir.

Þeker kamýþý, tohumla üretilmekten çok budama yoluyla çoðaltýlýr. Her budanmýþ parça en az bir tomurcuk içermelidir ve bu budanmýþ parçalar elle ekilip dikilmelidir. Bir kez dikildikten sonra þeker kamýþý birçok kez hasat edilebilir. Her bir hasattan sonra, kamýþ yeni saplar verir. Genellikle her baþarýlý hasatlama sonunda daha az ürün elde edilir ve en sonunda iyice azalan ürün yeniden dikim yapýlmasýnýn iþaretini verir.

Tarýmsal uygulamalara baðlý olarak, her bir dikim (ekim) için 2 veya 10 hasatlama yapýlmasý mümkün olabilir. Ortalama elde edilen ürün, hektar baþýna 100 ton kamýþ veya 10 ton þekerdir.

Þeker kamýþý el veya makine ile hasat edilir. Dünya þeker kamýþý üretiminin yaklaþýk yarýsýndan fazlasý elle yapýlan hasatlama ile gerçekleþtirilir. Bu durum geliþen ülkelerde daha yaygýn görülür. Hasatlama el ile yapýldýðýnda, önce tarla yakýlýr. Alev hýzla yayýlýr, yapraklarý yakar fakat su bakýmýndan zengin sap ve gövdeler bundan zarar görmez. Hasatçýlar daha sonra toprak üzerinde bulunan kamýþlarý býçakla budarlar. Kalifiye bir hasatçý 1 saat içerisinde 500 kg þeker kamýþý budayabilir.

[IMG][Deðerli Ziyaretci, linki görmeniz icin bu mesaja cevap yazmanýz gerekiyorÜye olmak icin burayý týklayýnýz] [Deðerli Ziyaretci, linki görmeniz icin bu mesaja cevap yazmanýz gerekiyorÜye olmak icin burayý týklayýnýz][/IMG]

[asemo]

Þeker pancarý
Þeker pancarý, Chenopodiaceae familyasýnýn ve Amaranthaceae familyasýnýn alt grubunun bir üyesi olan kökü yüksek oranda þeker içeren bir bitkidir.

Þeker pancarý, ýlýman iklimde yetiþen iki yýl ömürlü bir bitkidir. Geliþiminin ilk yýlýnda þeker üretirken ikinci yýlýnda çiçek ve tohum üretir. Bu yüzden, þeker pancarý baharda çýkmaya baþlar ve sonbahar/kýþ baþlangýcýnda hasat edilir. Þeker pancarý sakkarozu yabani havuç kökleri ile büyük bir benzerlik taþýyan soðan köklerinde depolar.

Olgun bir þeker pancarýndaki tipik þeker miktarý aðýrlýkça %17 olup bu deðer cinse göre yetiþtiði yýldan yýla ve bölgeden bölgeye farklýlýk gösterir. Þeker kamýþýna kýyasla þeker miktarý aðýrlýkça fazla olan þeker pancarýnda aksine hektar baþýna elde edilen ürün kazancý düþüktür. Dolayýsýyla beklenen þeker üretimi hektar baþýna sadece 7 tondur.

[IMG][Deðerli Ziyaretci, linki görmeniz icin bu mesaja cevap yazmanýz gerekiyorÜye olmak icin burayý týklayýnýz] [Deðerli Ziyaretci, linki görmeniz icin bu mesaja cevap yazmanýz gerekiyorÜye olmak icin burayý týklayýnýz][/IMG]

20. yüzyýl yarýsýnýn sonuna kadar, þeker pancarý üretimi ürünün sýk ekimi ile zararlý ot kontrolu yapýlarak ve daha sonra ürünün yetiþme döneminde 2 hatta 3 kez elle çapa yardýmýyla inceltilmesi ile büyük bir emek harcanarak titizlikle gerçekleþtiriliyordu. Bunun yaný sýra hasatlamada da iþçiye ihtiyaç duyuluyordu. Köklerin ortadan kaldýrýlmasý saban gibi bir aracý at grubunun çekmesi ile olurken, geriye kalan hazýrlýklarýn da elle yapýmý saðlanýyordu. Bir iþçi, pancarlarý, yapraklarý ile beraber alýr, üzerindeki topraðý uzaklaþtýrmak için birbirine vurur ve sonra kökler bir tarafa yapraklar bir tarafa olacak þekilde onlarý bir sýraya dizerdi. Ýkinci iþçi ise bulundurduðu pancar kancasý ile kökleri kaldýrýr, hýzlýca keserek yapraklarýn tek bir hareketle köklerden ayrýlmasýný saðlardý. Bu þekilde çalýþma ile, at arabasýnýn arkasýna daha sonra yaba ile kaldýrýlabilen bir sýra pancarý býrakmýþ olurdu.

Hasatlama þu an tamamýyla makine ile yapýlmaktadýr. Þeker pancarý biçeri tarla üzerinden tek bir geçiþ ile yapraklarý keser ve köklerden ayýrýr, kökleri ortadan kaldýrýr, ayrýca fazla kumu köklerden uzaklaþtýrýr. Modern bir biçer ayný anda 6 sýrayý iþleyebilir. Tarla kenarýnda yýðýnla kalan pancarlar daha sonra fabrikaya ***ürülmek üzere römorka nakledilir. Çiftçinin, yükünde fazla toprak bulundurmasý durumunda cezalandýrýlmasý dolayýsýyla, taþýnma sýrasýnda pancar üzerindeki topraðýn fazlasý uzaklaþtýrýlýr.

[asemo]

Hurma Aðacý
Hurma aðacý (Phoenix dactylifera) çoðunlukla kendi yenebilen meyvesi için yetiþtirilmektedir. Meyvesinin yetiþtirilmesi uzun bir geçmiþe dayandýðý için, kesin olarak nasýl yayýldýðý bilinmemektedir, fakat aslý büyük olasýlýkla Kuzey Afrika çöllerinde bir yere belki de Güneybatý Asya'ya dayanmaktadýr. Orta boylu, 15- 25 m uzunluðunda, genellikle tek bir kökten birçok aðaç gövdesinin çýkmasý ve her birinin ayrý ayrý büyümesi ile oluþan bir aðaçtýr.

Þeker, hurma meyvesinden elde edilebilir, fakat bu sadece küçük ölçeklerde gerçekleþtirilmektedir
[IMG][Deðerli Ziyaretci, linki görmeniz icin bu mesaja cevap yazmanýz gerekiyorÜye olmak icin burayý týklayýnýz] [Deðerli Ziyaretci, linki görmeniz icin bu mesaja cevap yazmanýz gerekiyorÜye olmak icin burayý týklayýnýz][/IMG]

[asemo]

Sorghum
Sorghum, Doðu Afrikanýn tropik bölgelerine ve bir çeþidi de Meksika'ya özgü yaklaþýk 20 çeþit ot türünün bir cinsidir. Sorghum bitkisi, Güney Avrupa, Amerika ve Güney Asya'da yetiþtirilir.

Þeker, sorghum tohumlarýndan elde edilebilir fakat yine hurma aðacýnda olduðu gibi sadece bölgesel bazda ve küçük ölçeklerde.

[IMG][Deðerli Ziyaretci, linki görmeniz icin bu mesaja cevap yazmanýz gerekiyorÜye olmak icin burayý týklayýnýz][/IMG]

[asemo]

Þeker Akçaaðacý
Þeker akçaaðacý (Acer saccharum), Kuzey Amerika doðusunda bulunan ormanlar (genellikle mobilyacýlýkta kullanýlan aðaçlardan oluþan) içerisinde göze çarpan bir aðaçtýr. Burasý en büyük Amerikan akçaaðaç bölgesidir ki aðaçlarýn boylarý 30-37 m'ye kadar ulaþýr.

Akçaaðaç þekeri Kuzey Amerika'da yüzyýllardan beri üretilmekte ve hala tatlandýrýcý olarak, çoðunlukla rafine edilmiþ (kýsmen) akçaaðaç þurubu olarak kullanýlmaktadýr. Akçaaðaç þekeri, standart toz haline getirilmiþ þekere göre iki kat daha tatlýdýr çünkü elde edilen þeker sakkarozdan ziyade fruktoz içerir.
[IMG][Deðerli Ziyaretci, linki görmeniz icin bu mesaja cevap yazmanýz gerekiyorÜye olmak icin burayý týklayýnýz][/IMG]