Jailbreak edilmiş iOS’mi yoksa rootlu bir Android’mi? Tartışalım!
Ortalama bir akıllı telefon kullanıcısının cihaza müdahallesi yeni aldığı telefonu kutudan çıkarıp en sevdiği uygulamaları yüklemekten öteye gitmez. Bunun yanında Android ve iOS cihazında maksimum özelleştirme ve işlevsellik arayan kullanıcılar da işi biraz daha öteye taşıyabiliyor. Neyse ki mobil işletim sistemi modlama toplulukları Apple ve Google vizyonu ile sınırlı kalmak istemeyen kullanıcıların imdadına yetişiyor. iOS için özgürlük kapılarını aralayan Jailbreak ile Android dünyasını yeni bir boyuta taşıyan [Değerli Ziyaretci, linki görmeniz icin bu mesaja cevap yazmanız gerekiyorÜye olmak icin burayı tıklayınız]işlemi bu konuda ilk başvurduğumuz yöntemlerin başında geliyor. Ne kadar benzer işlemlemleri sağlasalar da Root ve Jailbreak işlemlerinin birbirinden ayrılan yetenekleri, avantaj ve dezavantajları bulunuyor. Şimdi bunlara göz atalım.
Jailbreak ve Root Benzerlikleri





Alında bu iki modlama yöntemi işlevsel farkılılıkları görmezden gelirsek tamamen aynı şeyler. Her iki yöntem de sonuç olarak Apple ve Google’ın koyduğu kısıtlamaları kaldırmak için uygulanıyor. Her iki yöntem de sistem tarafından korunan dosyalara erişerek çalışabiliyor. Bu dosyalar üzerinde okuma/yazma iznine sahip olduğunuzda ise modlama işlemine başlamış oluyorsunuz. Bunu Windows PC’de “Yönetici” erişimine benzetebiliriz.
Öte yandan mobil sektörün devleri Apple ve Google bu işleme karşı ciddi önlemler almaya da devam ediyor. Stock firmaware üzerinde yapılan her iki modlama işlemi de garantinizin geçersiz kalmasına neden oluyor. Bunun nedeni sistem üzerinde yetkilendirilendirme sağlayan Jailbreak ve Root işlemlerinin daha da ileri gidip donanımı kontrol edebilmesine bağlayabiliriz. Nadir de olsa donanım üzerinde kortrol sağlayan tecrübesiz bir kullanıcı cihazın çalışmasında bazı problemlere neden olacağı için bu işlemlerden sonra geçersiz kalan garantiler için üreticilere hak verebiliriz.
Farklı Yönler


Dürüst olmak gerekirse son kullanıcı açısından Jailbreak ve Root arasındaki tek fark aslında sizin ne yapmak istediğinize bağlı. Root yetkisiyle açık kaynaklı Android’in sınırları sonuna kadar zorlanabiliyor. Açık kaynaklı olmayan iOS işletim sisteminde ise Jailbreak yetkisine sahip olsanız dahi belirli işlemlerden öteye geçemiyor. Örneğin Android cihazlar üzerinde Root yetkisiyle yapılan özel kernel, overlock, hatta custom romları Jailbrak ile iOS cihazlarda kullanabilmek mümkün değil. Basitçe belirtmek gerekirse bir Root yetkisi ile Android’in değiştilemeyecek hiçbir yönü yoktur.
Öte yandan iOS’te Jailbreak ile gelen birçok uygulama normal bir iPhone ile yapılamaycak birçok işlemin önünü açabiliyor. Ayrıca iOS geliştirici topluluları son derece aktif ve bağımsız geliştricilerin bazıları sadece Apple cihazları için çalışmakta. Bu nedenle Jailbreak ile kullanılan uygulamalarda yüksek bir kalite olduğunu söylemeliyiz.


Örnek vermek gerekirse jailbreak yetkisiyle iPhone cihazlarda müzik dinlerken Snap çekmenizi sağlayan [Değerli Ziyaretci, linki görmeniz icin bu mesaja cevap yazmanız gerekiyorÜye olmak icin burayı tıklayınız] uygulamasının bir alternatifi Android cihazlarda Snapprefs modülü ile birlikte yer alıyor. Phantom for Snapchat son derece sık güncelleme alıp hatasız çalışırken [Değerli Ziyaretci, linki görmeniz icin bu mesaja cevap yazmanız gerekiyorÜye olmak icin burayı tıklayınız]modülü uzun bir süredir güncellenmiyor ve kullanım sırasından çıkardığı sorunlar da cabası.
Diğer bir farklılık ise yazılım güncellemeleri. Eğer iPhone cihazınızdan jailbreak erişimini kaldırırsanız sistem güncellemelerini almaya devam edebilirsiniz. Ancak önünüzdeki birkaç ay jailbreak erişimine sahip olamayacağınızdan emin olabilirsiniz.
Öte yandan Android cihazınızdan root iznini [Değerli Ziyaretci, linki görmeniz icin bu mesaja cevap yazmanız gerekiyorÜye olmak icin burayı tıklayınız]bile gelen güncellemeleri otomatik olarak alamamaktasınız. Buna rağmen cihazınızı el ile güncellediğinizde ise muhtemelen siz güncelleme işlemini yapana kadar yeni bir root yöntemi hazır olacaktır.
Güvenlik


Gevenlik konusunda her iki modlama işleminin de olumsuz sonuçlarını olduğu belirtelim. Jailbreak ile kullanabileceğiniz uygulamaların neredeyse tamamı üçüncü taraf geliştiricilerden gelen Cydia deposunda yer alıyor. Bu da bu uygulamaların herhangi bir gözden geçirme sürecine dahil olmadığını anlamına geliyor. Öte yandan çoğu root erişimine ihtiyaç duyan Android uygulaması Google Play Store’da yer almakta. Android uygulama marketinde yer alan uygulamaların güvenlik riski taşıma olasılığı ise oldukça az.
Root ve Jailbreak işlemi yaptığınızda izin verdiğiniz uygulamalar cihazınızdaki verilerin her bir bit’ine ulaşabilir. Bu yüzden sistem erişimine izin verdiğiniz uygulamaları seçerken dikkatli olmanız gerekiyor.
Sonuç

Özetlemek gerekirse Root, Android’de erişim izni olamayan müdahaleler yapılmasını sağlar. Jailbreak ise iOS cihazlara normalde yüklenemeyen uygulamaların yüklenebilmesini ve bu sayede belirli özelliklerin kullanılabilesini mümkün kılıyor. Elbette açık kaynaklı Android’de Root ile birlikte sınırsız bir özgürlüğe kavuşabilirsiniz. Ne var ki Jailbreak işleminin, zaten donanım olarak belirli bir performansa sahip olan ve yeterince optimize edilen iOS cihazlarda oldukça havalı durduğunu da söyleyebiliriz.