Uyuþturucu Madde Baðýmlýlýðý

Uyuþturucu Madde Baðýmlýlýðý

Birleþmiþ Milletler tarafýndan yayýnlanan 2010 Dünya Uyuþturucu Raporu’na göre; geliþmekte olan ülkelerde amfetamin tipi uyarýcýlar ve reçeteli ilaçlar baþta olmak üzere uyuþturucu madde kullanýmý artmaktadýr. Afganistan, And Ülkeleri gibi afyon ve kokain üreticisi ülkelerde bu maddelerin kullanýmýnda azalma gözlenirken, Avrupa ülkelerinde kokain kullanýmý son on yýl içinde 2 milyon kiþiden 4,1 milyon kiþiye çýkarak ikiye katlanmýþtýr. Ayný rapora göre; amfetamin benzeri uyarýcý maddelerin kullaným oraný dünya çapýnda 30-40 milyon kiþiye ulaþmýþtýr. Ekstazi kullanýmý Kuzey Amerika ve Asya ülkelerinde artýþ göstermektedir. 2010 Dünya Uyuþturucu Raporu’nun en altý çizilmesi gereken verilerinden biri; zengin ülkelerde yaþayan zengin insanlar baðýmlýlýk tedavisine ulaþabilirken, yoksul ülkeler ve yoksul insanlar tedavi olanaðýna sahip olamamakta ve büyük bir saðlýk sorunu ortaya çýkmaktadýr. Rapora göre geçen yýl dünya çapýnda 20 milyon uyuþturucu baðýmlýsý baðýmlýlýk tedavisi alamamýþtýr. Avrupa Uyuþturucu ve Uyuþturucu Baðýmlýlýðýný Ýzleme Merkezi’nin (EMCDDA) raporuna göre 1990’lardan itibaren uyuþturucu kullanýmýnýn dramatik bir artýþ gösterdiði, günümüzde tüm Avrupalý yetiþkinlerin neredeyse dörtte biri en az bir kez uyuþturucu kullandýðý aktarýlmaktadýr. EMCDDA ya göre genç yetiþkinlerin yaklaþýk %2 ila %2,5’inin her gün veya neredeyse her gün esrar kullandýðý, erkeklerde bu oranýn çok daha yüksek olduðu tahmin edilmektedir. Esrar kullanýmýnda yaþam boyu yaygýnlýðýn yetiþkinlerin yaklaþýk %22 si olduðu, bu oranýn yaklaþýk 74 milyon kiþiye karþýlýk geldiði tahmin edilmektedir. Bu oranlar kokain için %3,9 (13 milyon kiþi) ekstazi için %3,1 (10 milyon) ve Amfetaminler için ise %3.5 (12 milyon) dur. Sorunlu opioid (afyon ve türevleri) kullanýcýlarýnýn sayýsýnýn 1,2 ila 1,5 milyon arasýnda olduðu tahmin edilmektedir. Avrupa’da 15-39 yaþýndaki Avrupalýlar arasýndaki tüm ölümlerin %4’ünden uyuþturucu kaynaklý ölümler sorumlu olduðu ve bunlarýn yaklaþýk üçte birinde opioidlere baðlý olduðu belirtilmektedir. Tüm tedavi taleplerinin %50’den fazlasýnda birincil uyuþturucunun opioid (afyon) türevleri olduðu, 2007 yýlýnda yaklaþýk 650.000 opioid kullanýcýsý tedavisi gördüðü bildirilmektedir. Bu rapor Avrupa’nýn uyuþturucu sorunun kalbinde bulunan iki madde olan eroin ve kokain kullanýmýnda durumun iyileþtiðine iliþkin bir iþaretin bulunmadýðýnýn altýný çizmektedir.
Türkiye Uyuþturucu ve Uyuþturucu Madde Ýzleme Merkezi’nin verilerine göre; Türkiye Ýstatistik Kurumu tarafýndan 2006 yýlýnda Türkiye genelinde 60 ilde 26000 okullu genç üzerinde yapýlan araþtýrmaya göre, gençlerin %2,9’u son üç ay içinde uyuþturucu/uyarýcý madde kullandýklarýný belirtmiþlerdir. 2006-2007 yýllarý içinde Türkiye’de yatarak tedavi imkâný bulan 2853 kiþinin %43,6’sý afyon ve türevleri, %36,3’ü ise esrar kullanýmý nedeniyle tedavi görmüþtür. Uyuþturucu madde kullanýmýnýn ve madde kullanýmýna baðlý ölümlerin yýllar içinde artýþ gösterdiði gözlenmektedir. Tüm bu verilere karþýn, Türkiye’de alkol ve madde baðýmlýlýðý tedavisinde özelleþmiþ kamu ve özel saðlýk kuruluþu sayýsý son derece azdýr.
Uyuþturucu ticareti hakkýnda…
Ticareti yapýlan, alýnýp satýlan sadece uyuþturucu maddeler deðil; bireylerin ve toplumlarýn saðlýðý, refahý, moral deðerleri ve bilinçleridir.
Teknolojinin geliþmesinden uyuþturucu ticareti yapanlar da yararlanmaktadýr. Maddenin taþýnmasý, hedef kullanýcýlara ulaþtýrýlmasý konusunda, haberleþmeden, seçilen güzergâhlara, kullanýlan yöntemlere varýncaya deðin, daha “teknolojik” ve rafine yöntemler kullanýlmaktadýr.
Yýllardýr, ülkemizin narkotik ticaretinde bir “transit” ülke konumunda olduðu söylenmektedir. Ama unutulmamalýdýr ki, madde, geçerken, geçtiði ülkede de “soluklanmakta”, geçtiði ülkelere de yüklüce bir miktar “býrakýlmakta” ve bu uluslararasý ticaretin yerli iþbirlikçilerince, “geçiþten” arta kalan maddeler, ülkemizde “iç piyasaya”, insanýmýza sunulmaktadýr.
Sorun sadece bir ülkenin deðil; dünyanýn sorunudur! Dolayýsýyla, sadece bir ülkenin uygulamaya sokacaðý önlemlerle deðil, uluslarýn iþbirliði içerisinde çözebileceði bir sorundur.
Uyuþturucu kullanýmý hakkýnda…
Uyuþturucu kullanýmý insan saðlýðý için ciddi bir tehdittir. Uyuþturucu kullanýmý, ölümlerin yaný sýra, yeti yitimlerine, yaþamlarýn dramatik bir þekilde kararmasýna, bireyin ve toplumun refah düzeyinin düþmesine; madde ile ilintili suç ve kazalarýn, enfeksiyon hastalýklarýnýn artmasýna yol açmaktadýr.
Ülkemizde uyuþturucu kullanýmýn önlenmesi ve azaltýlmasýna yönelik önlemlerin daha ciddiyetle ve samimiyetle ele alýnmasý gereklidir. Bu amaçla;
Madde baðýmlýlýðý tedavi merkezlerinin sayýsý ile bu kurumlarda çalýþan personelin sayýsý ve çeþitliliði artýrýlmalý ve eðitimli personellerin bu kurumlarda çalýþmasý saðlanmalýdýr. Madde baðýmlýlýðý merkezlerinin tüm yurtta yaygýnlaþmasý saðlanmalýdýr.
Dünyada uygulanan tüm ilaç ve tedavi yöntemlerinin ülkemizdeki madde kullanýcýlarýnýn hizmetine sunulmasý ve kullanýlmasý saðlanmalýdýr.
Madde kullanýmýný býrakamayan kullanýcýlara yönelik zarar azaltma programlarý devreye sokulmalýdýr.
Bilimsel temeli olan önleme etkinliklerinin sayýsý artýrýlmalý, bu etkinlikler hazýrlanýrken bilimsel kuruluþlarýn ve meslek örgütlerinin görüþleri alýnmalýdýr.
Önleme etkinliklerin etkinliði bilimsel olarak kanýtlanmalýdýr. Önleme etkinliklerini yürütecek kuruluþlara destek verilmelidir.
Uyuþturucu baðýmlýlýðý bir suç deðil, bir saðlýk sorunudur. Tüm uyuþturucu baðýmlýlarýnýn tedaviye ücretsiz ve hýzla ulaþmasý sosyal devletin bir sorumluluðu olarak kabul edilmelidir.