Firefox’un temellerinin bir adým ötesine geçerek, tarayýcýnýzdan maksimum oranda faydalanmanýzý saðlayacak bazý ip uçlarý vereceðiz.
Ýþletim sisteminiz Windows ya da macOS olsa da, Mozilla Firefox’un tarayýcýsý muhteþem iþ görüyor. Ücretsiz olan tarayýcý hýzlý, sezgisel iþlem görmekle birlikte, birçok özelliði de beraberinde getiriyor. Üstelik tarayýcýyý bir çok yöntemle özelleþtirebilir, görünümünü deðiþtirmekten,her bir web sitesinin görünümünü deðiþtirmeye kadar bir çok kiþiselleþtirme iþlemini yapabilirsiniz.

Yüzeysel seçeneklerin ötesine geçtiðinizde ise daha geliþmiþ biçimlendirme imkanýna kavuþabilirsiniz. Uygulama sorun çözümü, uzman sekmesi yönetimi, web’de gezinmenin yeni yollarý gibi daha birçok özelliði bu baþlýk altýnda gerçekleþtirebilirsiniz.

1. Adres çubuðunu kiþiselleþtirme




Tarayýcý penceresinin üst bölümünde yer alan gezinme çubuðunu arama santraline dönüþtürebilirsiniz. Böylece adres satýrýna URL yerine anahtar kelimeleri yazdýðýnýzda o siteye özel terimleri aramýþ olursunuz. Öncelikle tercih ettiðiniz arama motorunu seçin (Google, Bing, Duck Duck Go, v.s.). Daha sonra bunu Firefox’un varsayýlan arama motoru olarak ayarlayýn. Böylece gezinme çubuðuna yazacaðýnýz arama kelimeleri o siteyle ilgili sonuçlarý karþýnýza getirecektir.
Uygulama menüsünü açýn (sayfanýn sað üst köþesindeki yatay üç çizgi logosuna týklayarak) ve ‘Seçenekler ve Arama’ya gelin.

Adres satýrý, standart bir arama motorundan daha fazla iþlev görebilir. Özel kelimeler yazarak, Wikipedia, IMDb, Amazon gibi siteler de dahil olmak üzere bir çok sitede istediðiniz aramalarý yapabilirsiniz. Bu ayarý yapmak için arama yapmak istediðiniz siteye gidin ve sitenin arama kutusunu bulun. Arama kutusu içerisine saðla týklayýn ve ‘Bu arama için anahtar kelime ekle’yi seçin. Bir kutu açýlacaktýr. Buraya kýsa ama özel bir arama kelimesi yazýn. Örneðin IMDb sitesinde iseniz, ‘imdb’ yazabilirsiniz. Daha sonra kaydedin. Daha sonra o site içerisinde adres satýrýnda arama yapmak istediðinizde imdb Tom Cruise yazdýðýnýzda, karþýnýza IMDb sitesinin Tom Cruise ile ilgili sonuçlarý çýkacaktýr.


2. Fare hareketlerini aktif hale getirin



Web’de týklayarak, kaydýrma butonunu kullanarak gezinmek güzeldir tabii ama Firefox farenizi belirli þekillerde hareket ettirmek suretiyle bazý özel iþleri yapmayý tetikleyen fare jestleriyle online ortamdaki gezintinizi azami seviyede canlandýracaktýr. FireGestures eklentisini kurarak bir deneme yapabilirsiniz. Büyük ihtimalle bu uygulamayý kullanmaktan vazgeçemeyeceksiniz.
Öncelikle Firefox içerisine söz konusu eklentiyi kurun ve sonra tarayýcýnýzý yeniden baþlatýn. Kullanýlabilir tüm jestleri keþfetmek adýna ana menüyü açýn (sað üst köþedeki yatay üç çizgi) ve ‘eklentiler’e týklayýn. FireGestures eklentisini bulun ve hemen yanýndaki ‘seçenekler’ kutusuna týklayýn. Karþýnýza biçimlendirme paneli çýkacaktýr.
‘Main’ baþlýðý altýnda herhangi bir fare hareketi yaparken basýlý tutacaðýnýz ‘tetikleme butonu’nu ayarlayabilirsiniz. FireGestures varsayýlan tetikleme butonu sað fare tuþudur ama isterseniz deðiþtirebilirsiniz. ‘Mapping’ tablosuna gelerek halihazýrda mevcut olan jestleri görebilirsiniz. Örneðin, tetikleme butonuna basýlý tutarken fareyi yukarý ya da aþaðý hareket ettirmek, mesela yeni sekmede baðlantý açmak gibi belirli iþleri yapacaktýr. Mapping panelinde U yukarý, D aþaðý, R saða ve L sola anlamýna gelir.

Eklentinin repertuarýna dilerseniz daha fazla jest eklemek için [Deðerli Ziyaretci, linki görmeniz icin bu mesaja cevap yazmanýz gerekiyorÜye olmak icin burayý týklayýnýz] týklayabilirsiniz.

Bu jestlere alýþmak biraz zaman alabilir. Fakat bir kez alýþtýðýnýzda, örneðin ileri ya da geri hareket etmek için fareyi saða ya da sola hareket ettirmenin, araç çubuðu butonlarýný bulmak için saða sola bakýnmak zorunda kalmaktan ya da sað tuþla açýlan menüde aradýðýnýzý bulmak için gezinmekten çok daha kolay olduðunu düþünmeye baþlayabilirsiniz.

Eklentiye [Deðerli Ziyaretci, linki görmeniz icin bu mesaja cevap yazmanýz gerekiyorÜye olmak icin burayý týklayýnýz] üzerinden ulaþabilirsiniz.

3. Sekmeleri yönetin



Sekmeler, gezinti deneyiminin özünü oluþtururlar. Bununla birlikte Firefox’un sunduðu varsayýlan seçeneklere baðlý kalmak zorunda da deðilsiniz. ‘Tab Mix Plus’ adlý eklentiyle programýn akýþýný yavaþlatmadan ekstra özellikleri kullanabilirsiniz. Örneðin, týklanan tüm baðlantýlarý yeni sekmelerde açýlmaya zorlayacak bir ayarý aktive edebilir, yeni pencereler yerine yeni sekmeler açabilir, yükleme yaparken beliren boþ sekmeleri otomatik olarak kapatabilirsiniz.

Eklentiyi yükledikten sonra Firefox’un ana menüsünü açýn ve açýlan panelden eklentiler’e gelin. ‘Tab Mix Plus’ eklentisinin yanýndaki seçeneklere týkayarak kullanýlabilir durumda olan seçenekleri görebilir ve dilediðiniz þekilde ayarlayabilirsiniz. Daha önce belirttiðimiz ayarlara ek olarak yeni sekmelerin çubuk üzerinde nerede açýlacaklarýný ayarlayabilir, sekmeye saðla týkladýðýnýzda hangi seçeneklerin görünmesi gerektiðini düzenleyebilir, ve hatta sekme çubuðunu en üstten, Firefox penceresinin en altýna taþýyabilirsiniz. Eklenti ayný zamanda bir dizi milisaniye süresince fareyi üzerinde tuttuðunuz zaman sekmenin otomatik olarak açýlmasýna da imkan saðlýyor.

Eklentiye [Deðerli Ziyaretci, linki görmeniz icin bu mesaja cevap yazmanýz gerekiyorÜye olmak icin burayý týklayýnýz] üzerinden ulaþabilirsiniz.

4. Sekmeleri daha sonra açýlmak üzere uykuya yatýrýn





Test Pilot adlý eklenti paketiyle bir sekmeyi uykuya yatýrabilir, ayarladýðýnýz saate kadar o sayfanýn gizli kalmasýný saðlayabilirsiniz.
[Deðerli Ziyaretci, linki görmeniz icin bu mesaja cevap yazmanýz gerekiyorÜye olmak icin burayý týklayýnýz] programýný indirip yükledikten sonra ‘Snooze Tabs (sekmeleri uyut)’ baþlýðý altýnda ‘Get Started (iþe koyul)’ a týklayarak, ‘Enable Snooze Tabs (Sekmeleri Uyutmayý Etkinleþtir)’i seçin. Bir çeþit zil sembolüne benzeyen ekstra buton çýkacaktýr sayfanýn sað üst köþesinde, araç çubuðunda. Kolayca gezinmek için çok fazla sekme açtýnýz, ama daha sonra gereksinim duyacaðýnýz sayfalardan da çýkmak istemiyorsunuz. O halde daha sonra açýlmasýný istediðiniz sekmeler için az önce bahsettiðimiz zil þeklindeki butona týklayýn, açýlan menüden uyutma süresinin ne zaman sona ereceðini ayarlayýn. Halihazýrda mevcut seçeneklerden birini seçebilir (örneðin yarýn, hafta sonu gibi), ya da dilediðiniz gün ve saati girebilirsiniz.
Olur da uyandýrma zamaný gelmeden önce ilgili sekmeyi açmak isterseniz, ‘Snooze Tabs’ butonuna týklayarak ‘Manage Snoozed Tabs (Uykudaki Sekmeleri Yönet)’i seçin. Gizli sekmeleri üzerlerine týklayarak açabilir, sekmenin ne zaman devreye gireceðini görebilir, ya da kýrmýzý-beyaz renkli çöp kutusu simgesini seçerek sekmeyi listeden kaldýrabilirsiniz.

5. Firefox’u yeniden baþlatýn





Tarayýcýya çok sayýda eklenti yüklediðinizi düþündüðünüz için yavaþladýðýna dair bir hissiyata kapýldýðýnýzda (ya da herhangi bir sebepten ötürü yavaþladýðýna dair bir izlenim edindiðinizde) bir çok program, tarayýcýnýn fabrika ayarlarýna dönmesi için silinerek tekrar kurulmasýný gerektirir. Firefox ise bunun yerine tarayýcý içinde yüklü yenileme özelliði ile tarayýcýyý fabrika ayarlarýna döndürmenizi saðlar. Mozillla’nýn da dediði gibi yenileme eylemi, Firefox ayarlarýnýn bir çoðunu fabrika ayarlarýna döndürecektir. Fakat yer imleri, kayýtlý parolalar, gezinti geçmiþi ya da açýk pencereler bu durumdan etkilenmeyeceklerdir. Yenileme özelliðiyle üçüncü taraf eklentiler, websitesi izinleri, deðiþtirilmiþ kullanýcý seçenekleri ve Firefox araç çubuðunda yaptýðýnýz herhangi diðer özelleþtirmeler silinecektir.
Yenileme özelliðine ulaþmak için adres satýrýna ‘about:support’ yazarak enter’layýn. Böylece ana çözüm getirme sayfasýna ulaþacaksýnýz. Saðda bulunan ‘Refresh Firefox (Firefox’u yenile)’ butonuna týkladýktan sonra kýsa sürecek iþlem boyunca karþýnýza çýkacak kýlavuzu takip edin.
Eðer Firefox’la cidden sorun yaþýyorsanýz, tarayýcýyý bir daha asla baþlatamayabilirsiniz. Ki bu durumda da yenileme iþlemini gerçekleþtiremezsiniz. Bu nedenle Firefox programýnýn özü haricindeki her þeyi devre dýþý býrakacak olan ‘Güvenli Kipte’ açmayý deneyebilirsiniz. Tarayýcýyý ‘Güvenli Kip’te açmak için Shift tuþuna basýlý tutun (tabii Windows kullanýyorsanýz) ya da eðer Mac kullanýyorsnýz program simgesine iki kez týklarken ‘Option’ tuþuna basýlý tutun. Firefox açýlýrken ‘Güvenli Kip’ penceresinin açýldýðýný göreceksiniz. Güvenli Kipte gezinmeye devam edebilir, ya da doðrudan yenileme özelliðine giderek, aktive edebilirsiniz.