Hadis-i Þerif

[Hezekiel]

Enes (radýyallahu anh) 'in anlattýðýna göre, Hz. Peygamber (aleyhissalâtu vesselâm)'i bir at yere atmýþtý. Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm)'ýn (sað) tarafý veya (sað) omuzu ezildi. Bu O'na ayakta duramayacak kadar ýzdýrab verdi. O sýralarda hanýmlarýný da bir ay müddetle terketti. Bu esnada, hurma kütüðünden yapýlmýþ bir merdivenle çýkýlan tenezzüh odasýna (meþrübe) çekildi. Ashâb (radýyallahu anhum ecmaîn) kendisine "geçmiþ olsun" ziyaretine geliyorlardý. Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) oturarak namaz kýlardý, onlar ise ayakta durarak namaza uymuþlardý. Selâmý verince þöyle dedi: "Ýmam, kendisine uyulmak için vardýr. Öyle ise ayakta namaz kýldýrýyorsa siz de ayakta kýlýn, þâyet oturarak kýldýrýyorsa siz de oturarak kýlýn, imam rükuya varmadan rükuya gitmeyin, o baþýný kaldýrmadan siz de kaldýrmayýn."

Râvi der ki: "Hz. Peygamber (aleyhissalâtu vesselâm) ayýn 29'unda meþrübeden indi. Ashâb: "Ey Allah'ýn Resûlü, sen bir aylýk bir müddet için îlâ'ya (ayrý kalmaya) karar vermiþtin" dediler. Onlara: "Bu ay yirmi dokuz gündür" cevabýný verdi."

Buhârî, Salat 18, Ezan 51, 82, 128, Sýfatu's-Salat 83, 128, Savm 11, Mezâlim 25, Nikâh 91, Talâk 21, Eymân 20; Tirmizî, Savm 6, (690); Nesâî, Talak 32, (6, 166).

Buhârî ve Müslim'de Ümmü Seleme'den gelen bir rivayette: "Bu ay yirmi dokuz çekiyor" buyurmuþtur.

Müslim'de Câbir (radýyallahu anh)'dan kaydedilen bir rivayette: "Sonra iki elini üç sefer uzattý, ikisinde her iki elinin bütün parmaklarýyla, sonuncu kerede sadece dokuz parmaðýyla iþaret etmiþti" diye (yirmi dokuzu gösterdiði açýklanýr) (Sýyam 24).

[Hezekiel]

Ýbnu Ömer (radýyallahu anh), "Kadýnlarýna yaklaþmamaya yemin edenler için dört ay beklemek vardýr. Eðer erkekler (o müddet içinde kefaret yaparak zevcelerine) dönerlerse þüphe yok ki Allah cidden gafur ve rahîmdir..." (Bakara 226) âyetinin açýklamasý ile alakalý olarak) þöyle demiþtir: "Ayette zikredilen) dört ay geçtikten sonra ya rücu etmek veya boþamak üzere zevc tevkif olunur. Îlâ yapan fiilen boþamayýnca (bu müddetin dolmasýyla) boþanma husule gelmez." Bu görüþ, Hz. Osman, Hz. Ali, Hz. Ebu'd-Derda ve Hz. Aiþe (radýyallahu anhüm ecmaîn)'den ve Ashab'tan on iki kiþiden de rivayet edilmiþtir.

Buhârî, Talak 21; Muvatta Talak 19, (2, 557).

Buhârî'nin bir baþka rivayetinde Ýbnu Ömer demiþtir ki: "Cenâb-ý Hakk'ýn âyette zikrettiði îlâ, dört aylýk müddet dýþýnda hiç kimseye helal olmaz. Bu müdded dolunca ya tatlýlýkla hanýmýný tutar veya, Allah'ýn emrettiði þekilde boþamaya karar verir. (Îlâ müddetini uzatarak kocasýnýn ayrýca birde boþanmasýný beklemek gibi üçüncü bir yola sülûk edilemez.)"

[Hezekiel]

Ebu'd-Derdâ (radýyallahu anh) anlatýyor: Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) buyurdu ki: "Sizler kýyamet günü isimlerinizle ve babalarýnýzýn isimleriyle çaðýrýlacaksýnýz öyleyse isimlerinizi güzel yapýn"

Ebu Dâvud, Edeb 69, (4948).

Ýbnu Ömer (radýyallahu anh) anlatýyor: Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) buyurdular ki: "Allah'ýn en ziyade sevdiði isimler Amdullah ve Abdurrahman'dýr."

Müslim, Âdâb, 2, (2132); Ebu Dâvud Edeb 69, (4949); Tirmizî, Edeb 64, (2835)

Ebu Vehb el-Cüþemî (radýyallahu anh) anlatýyor: "Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) buyurdular ki: "Peygamberlerin isimleriyle isimlenin. Allah'ýn çok sevdiði isimler Abdullah, Abdurrâhman'dýr. En sâdýk olanlarý da Hâris ve Hemmâm isimleridir. En çirkinleri de Harb ve Mürre isimleridir"

Ebu Dâvud, Edeb 69, (4950). Metin Ebu Dâvud'a aittir, Nesâî'de muhtasar olarak kaydedilmiþtir (Hayl 3 (6, 218, 219))

Ebu Hüreyre (radýyallahu anh) anlatýyor: "Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) buyurdular ki: "Allah katýnda en düþük (ahna') isim Melikü'l-emlâk (mülklerin mâliki) ismidir. Allah'tan baþka Mâlik yoktur."

Süfyân merhum dedi ki: Þâhân Þâh bunun örneðidir.

Ahmed Ýbnu Hanbel merhûm dedi ki: "Ebu Amr merhum'a, ahna'ne demek diye sordum, bana "en düþük" diye cevap verdi.

Buhârî, Edeb 114; Müslim, Edeb 20, (2143); Ebu Dâvud, Edeb 70, (4961); Tirmizî Edeb 65, (2839).

[Hezekiel]

Sehl Ýbnu Sa'd es-Sâidi (radýyallahu anh) buyurdu ki: Hz. Peygamber (aleyhissalâtu vesselâm) Fâtýma (radýyallahu anhâ) annemizin evine uðramýþtý. Hz. Ali (radýyallahu anh)'yi evde bulamayýnca: "Amca oðlun nerede?" diye sordu. Fatýma (radýyallahu anhâ): "Aramýzda bir þekerlenme oldu. Bunun üzerine bana kýzdý ve çekip gitti" dedi. Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) birine: "Hele bir arayýver nereye gitmiþ" diye emretti. "Mescidde yatýyor!" diye haber verince, Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm), 'Kalk ey Ebu Turâb, kalk ey Ebu Turâb (yani Toprak babasý) diye seslendi.

Sehl der ki: Hz. Ali (radýyallahu anh)'nin en çok sevdiði ismi bu isimdi.

Buhârî, Salat 58, Fedaili'l, Ashab 9, Edeb 113, Ýsti'zân 40; Müslim, Fedailu's-Sahâbe 38, (2409).

[Hezekiel]

Esmâ Bintu Ebî Bekr (radýyallahu anhümâ) anlatýyor. "Mekke'de Abdullah Ýbnu Zübeyr (radýyallahu anh)'e hâmile kalmýþtým. Doðum yaklaþmýþtý ki, Mekke'yi terkettim ve Medine'ye geldim, Kuba'ya indim. Abdullah'ý orada dünyaya getirdim. Doðunca, bebeði alýp Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm)'a ***ürdüm, kucaðýna býraktým. Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) bir hurma istedi, aðzýnda çiðneyerek ezdikten sonra, tükrüðünden çocuðun aðzýna býraktý. Abdullah'ýn midesine ilk inen þey Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm)'ýn mübarek tükrükleri idi. Sonra (yumuþattýðý o) hurma ile çocuðun damaðýný oðdu, hakkýnda bereketle dua etti ve Abdullah ismini verdi. Müslüman aileden ilk doðan çocuk bu idi. (Medine'de bütün Müslümanlar) onun doðumuna çok sevindiler. Çünkü "Yahudiler size sihir yaptýlar, asla doðum yapamayacaksýnýz" diye bir þayia çýkarýlmýþtý."

Buhârî, Menâkibu'l-Ensâr 45, Akîka 1, Müslim, Âdâb 26, (2146).

[Hezekiel]

Hz. Enes (radýyallahu anh) anlatýyor: "Abdullah Ýbnu Ebi Talha'yý doðduðu zaman Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm)'a ***ürdüm. Bebek bir bez içerisinde idi. Vardýðýmýzda Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) devesine katran sürüyordu. "Beraberinde hurma da getirdin mi?" diye sordu. "Evet" dedim ve birkaç tane hurma verdim. Onlarý aðzýnda çiðnedi, sonra çocuðun aðzýný açtý. Aðzýna tükrüðü püskürttü. Bebek, yalamaya baþladý. Bunun üzerine Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) "Ensar'ýn hurma sevgisine bakýn (doðar doðmaz baþlýyor)" diye latife etti ve çocuðu Abdullah diye isimledi."

Buhârî, Cenâiz 42, Akîka 1; Müslim, Âdab 22, (2144); Ebu Dâvud, Edeb 69, (4951) Hadisin metni; Müslim'deki metindir.

[Hezekiel]

Hz. Enes (radýyallahu anh) anlatýyor: "Bir gün Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) Bakî'de idi. Kulaðýna bir ses geldi: "Ey Ebu'l-Kâsým!" diyordu. Baþýný sese doðru çevirdi. Seslenen adam: "Ey Allah'ýn Resûlü seni kastedmedim, ben falancayý çaðýrdým" dedi. Bunun üzerine Hz. Peygamber (aleyhissalâtu vesselâm): "Ýsmimi isim olarak koyun, fakat künyemi kendinize künye yapmayýn!" buyurdu.

Buhârî, Menâkýb 20, Edeb 106; Müslim, Âdab 1 (2131); Tirmizî, Edeb 68, (2844).

Hz. Cabir (radýyallahu anh) anlatýyor: "Bizden birinin bir oðlu oldu. Ýsmini Kasým koydu. Kendisine: "Sana Ebu'l-Kasým künyesini vermeyiz. Bu künye ile seni þereflendirip memnun etmeyiz" dedi. Hz. Peygamber (aleyhissalâtu vesselâm)'e gelerek durumu arzetti. Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) bunun üzerine: "Oðlunun adý Abdurrahmândýr" dedi.

Buhârî, Edeb 105, 106, 109, Menâkýb 20; Müslim, Adâb 2, (2133); Ebu Dâvud, Edeb 74, (4965); Tirmizî, Edeb 68, (2845).

Bir rivayette þu ziyade var: "Ýsmimi isim olarak koyun, fakat künyemi künye yapmayýn. Zira ben Kasým (taksim edici) kýlýndým. Aranýzda taksim ederim."

Ebu Dâvud'un bir rivayetinde þöyle buyrulmuþtur: "Kim benim ismimi almýþsa, künyem ile künyelenmesin. Kim de künyem ile künyelenmiþse, ismimle isimlenmesin."

[Hezekiel]

Huzeyfe (radýyallahu anh) anlatýyor: Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm)'ýn þöyle dediðini iþittim: "Ýpek ve Ýbriþim elbise giymeyin. Altýn ve gümüþ kaplardan su içmeyin, onlarda yemek yemeyin. Zira bu iki þey dünyada onlar (kâfirler), âhirette de sizin içindir."

Buhârî, Et'ime 28; Müslim, Libas 4; Ebu Dâvud, Nesâî, Buhârî, Et'ime 28, Eþribe 28, Libas 25; Müslim, Libas 4, (2067); Tirmizî, Eþribe 10 (1879); Ebu Dâvud, Eþribe 17 (3723); Nesâî, Zînet 87, (8, 198, 199); Ýbnu Mâce, Eþribe 17, (3414).

Ümmü Seleme (radýyallahu anhâ) anlatýyor: Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) buyurdular ki: "Gümüþ kaptan su içen, karnýna cehennem ateþi dolduruyor demektir"

Buhârî, Eþribe 28; Müslim, Libas 1, (2065); Muvatta, Sýfatu'n-Nebi 11 (2, 924-925); Ýbnu Mace, Eþribe 17(3413).

Müslim'in bir diðer rivayetinde þöyle denir: "Kim altýn veya gümüþ bir kaptan içerse..."

Hz. Cabir (radýyallahu anh) anlatýyor: "Biz Hz. Peygamber (aleyhissalâtu vesselâm)'le birlikte gazveye çýkmýþtýk. Savaþ sonunda elde ettiðimiz ganîmetler arasýnda müþriklerin kap-kacak ve su kaplarý da vardý. Biz bunlarý kullanýyorduk. Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) hiç bir zaman niye kullanýyorsunuz diye ayýplamadý."

Ebu Dâvud, Et'ime 46, (3838).

lebe el-Huþenî (radýyallahu anh) diyor ki: "Ben Hz. Peygamber (aleyhissalâtu vesselâm)'e ey Allah'ýn Resûlü, biz Ehli Kitab'ýn yaþadýðý bir yerdeyiz. Onlarýn kap-kacaklarýndan yiyip içebilir miyiz? diye sordum. Dedi ki: "Onlarýnkinden baþka kap-kacak bulabilirseniz onlarýnkinden yemeyin. Baþka birþey bulamazsanýz onlarý yýkadýktan sonra kullanýn."

Ebu Dâvud, Et'ime 46 (3839); Tirmizî, Siyer 11, (1560); Tirmizî hadisin sahîh olduðunu söyledi. Metin Tirmizî'deki metindir.

Ýbnu Ömer (radýyallahu anh) anlatýyor: "Hz. Ömer (radýyallahu anh) sýcak su ile ve bir Hýristiyan kadýnýn evinde onun su kabýyla abdest aldý." Bu rivayeti Rezîn tahrîc etti. Derim ki: Bunu Buhârî bab baþlýðý olarak kaydetmiþtir. Doðrusunu Allah bilir.

Buhârî, Vudu 43.

[Hezekiel]

Ýbnu Mes'ud (radýyallahu anh) anlatýyor: "Hz. Peygamber (aleyhissalâtu vesselâm) birgün yere çubukla, kare biçiminde bir þekil çizdi. Sonra, bunun ortasýna bir hat çekti, onun dýþýnda da bir hat çizdi. Sonra bu hattýn ortasýndan itibaren bu ortadaki hatta istinad eden bir kýsým küçük çizgiler attý.

Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) bu çizdiklerini þöyle açýkladý: Þu çizgi insandýr. Þu onu saran kare çizgisi de eceldir. Þu dýþarý uzanan çizgi de onun emelidir. (Bu emel çizgisini kesen) þu küçük çizgiler de müsibetlerdir. Bu musibet oku yolunu þaþýrarak insana deðemese bile, diðer biri deðer. Bu da deðmezse ecel oku deðer.

Buhârî, Rikak 3; Tirmizî, Kýyamet 23, (2456); Ýbnu Mace, Zühd 27, (4231).

Hz. Enes (radýyallahu anh) anlatýyor: Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) yere bir çizgi çizdi ve: "Bu insaný temsil eder" buyurdu. Sonra bunun yanýna ikinci bir çizgi daha çizerek: "Bu da ecelini temsil eder" buyurdu. Ondan daha uzaða bir çizgi daha çizdikten sonra: "Bu da emeldir" dedi ve ilâve etti: "Ýþte insan daha böyle iken (yani emeline kavuþmadan) ona daha yakýn olan (eceli) ansýzýn geliverir."

Buhârî, Rikak 4; Tirmizî, Zühd 25, (2335); Ýbnu Mâce, Zühd 27, (4232).

[Hezekiel]

Ýbnu Ömer (radýyallahu anh) anlatýyor: "Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) omuzumdan tuttu ve: "Sen dünyada bir garib veya bir yolcu gibi ol" buyurdu.

Ýbnu Ömer (radýyallahu anh) hazretleri þöyle diyordu: "Akþama erdinmi, sabahý bekleme, sabaha erdinmi akþamý bekleme. Saðlýklý olduðun sýrada hastalýk halin için hazýrlýk yap. Hayatta iken de ölüm için hazýrlýk yap."

Buhârî, Rikak 2; Tirmizî, Zühd 25, (2334).

Ebu Hüreyre (radýyallahu anh) anlatýyor. Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) buyurdular ki: "Ecelini altmýþ yaþýna kadar uzattýðý kimselerden Cenab-ý Hakk, her çeþit özür ve bahâneyi kaldýrmýþtýr."

Buhârî Rikak 4; Tirmizî, Da'vât 113, (3545), Zühd 23 (2332); Ýbnu Mâce, Zühd 27, (4236), Metin Buhârî'den alýnmýþtýr.

Tirmizî'nin metni þu þekildedir: "Ümmetimin vasatî ömrü 60-70 yaþ arasýdýr. Allah, kime ömründe 40'ýna kadar mühlet verdi ise, ondan özrü kaldýrmýþtýr."