THY ne kadar büyük?
Rakipleri ile kıyaslandığında THY dünya liginin neresinde?
11 Şubat 2012 Cumartesi, 1008

Bir havayolunun dünya liginde nerede olduğunu ölçmek için uçak, yolcu, uçulan nokta sayılarına, arz edilen koltuk adedine, yolcu başına düşen kilometreye, ücretli yolcuya, koltuk başına elde edilen gelire, doluluk oranlarına, utilizasyonlara (uçakların operasyon saatlerine), büyüme hızına, gelir ve kârlılık rakamlarına bakılır. Ancak bu detayların toplamıyla neticeye gitmek doğru değildir. Uçak adedi az görünüp tamamı büyük gövdeli olan bir şirketle, filo sayısı çok ama küçük, tek koridorlu uçak tiplerine sahip bir şirket yan yana konamaz. Aynı şekilde yolcu sayısı da önemli kriter değildir. Çünkü bir şirket yolcusu 500 km uçururken, diğeri 8 bin km öteye taşır. Kârlılık önemlidir, ama yatırım yapılan yıllarda bu da zordur. Dolayısıyla parametreler çok, detaylara ulaşmakta zor, yorumlamak da. Türk Hava Yolları'nın (THY) bu çerçevede küresel bir fotoğrafını çekmeye çalıştım, ama kolay olmadı. Zira her bilgiye ulaşmak da kolay değil.

YOLCU SAYISI YÜZDE 6 ARTTI
Havacılık sektörü 2011'de 6.9 milyar dolar kâr ederken havayolu şirketlerinin taşıdığı yolcu sayısı 2010'a göre yüzde 6 arttı. 2011'de 160 milyondan fazla yolcu taşıyan Delta dünyanın en büyük havayolu olmayı sürdürürken, THY ise 32.6 milyon yolcu sayısına ulaştı. Şirketlerin mali bilançoları genelde mart itibarıyla kesinlik kazandığı için her havayoluna ilişkin kesin rakamlara ulaşmak, gelir ve kârlılık açısından sıralamaya tabi tutmak zor. Fakat filo ve yolcu sayısı bakımından en büyük havayolları ABD'de yer alıyor. Delta Air Lines 790 uçaklık filosuyla 160 milyondan fazla yolcu taşıyarak dünyanın en büyük havayolu olurken, onu 708 uçaklık filosu ve 140 milyonu geçen yolcu sayısı ile United Airlines takip etti. 2011'de 135 milyon yolcu taşıyan düşük maliyetli havayolu (Low Cost Carrier-LCC) Southwest, 559 adetlik filosuyla ABD iç hatlarında faaliyet gösteriyor, ancak alanında dünyanın bir numarası konumunda.

Filo büyüklüğü açısından Air France'ın gerisinde kalan Lufthansa, 63 milyon yolcu ile Fransız havayolunun önüne geçmiş durumda. Yolcu sayısı bakımından dünyada ilk 10'u ABD'li ve Avrupalı havayolları paylaşıyor, ancak China Southern'in 81 milyona yaklaşan yolcu sayısıyla 6. sıra olduğu notunu düşelim. İrlandalı ucuz havayolu Ryanair ise 76.4 milyon ile onu takip ediyor. 2010'da 29.1 milyon yolcu taşıyan Türk Hava Yolları (THY) taşınan yolcu açısından dünya sıralamasında 28. olmuştu. Ama 2011'de 32.6 milyon yolcuyla THY'nin kaçıncı sırada yer alacağı henüz netleşmiş değil. Avrupa Havayolları Birliği'nin (Associaiton of Europeran Airlines- AEA) açıkladığı 2011 rakamlarına göre Avrupa'nın yolcuda birincisi Lufthansa. AEA bünyesinde yer alan havayollarının taşıdığı yolcu sayısı ise 2011'de toplamda 363 milyona çıktı.

Türk Hava Yolları 40 iç, 149 dış hat olmak üzere toplamda 189 noktaya çıkardığı uçuş ağıyla dünyada 8'inci. ABD'li United Airlines 371 noktayla ilk sırada yer alırken Delta 341 destinasyonuyla ikinci, British Airways-Iberai 289 noktayla üçüncü. Türk Hava Yolları açısından en dikkat çekici rakam büyüme hızında meydana geldi. Haziran 2010-2011 arasında havayollarının büyüme hızına bakıldığında yüzde 27.7 ile THY ilk sırada yer alıyor. Onu yüzde 20.6 ile Ryanair, yüzde 11.2 ile Lufthansa takip ediyor.

FİLO SAYISINDA DÜNYA LİGİ

1) Delta 790

2) United 708

3) American Airlines 617

4) Southwest 559

5) Air France 380

16) THY 179


DÜNYA GENELİNDE YOLCU SAYISI (2011)

1) Delta 163.8

2) United Airlines 141.8

3) Southwest 135.2

4) Lufthansa Grubu 106.3

5) American Airlines 106


AVRUPA GENELİNDE YOLCU SAYISI (2011)

1) Lufthansa 62.9

2) Air France 49.7

3) British Airways 34

4) THY 32.6

5) KLM 25

Kaynak: AEA


2011 AVRUPA DOLULUK ORANLARI

1) KLM %84.4

2) Swiss %81.8

3) Iberia %81.3

4) Air France %80.4

5) İceland Air %79.4

6) British Airways %78.2

16) THY %72.5

Kaynak: AEA



UÇULAN NOKTA SAYISI

1) United Airlines 371

2) Delta Air Lines 341

3) British Airways-Iberia 289

4) Air France-KLM 254

5) American Airlines 250

6) Lufthansa 221

8) THY 190

Güntay Şimşek / HT Cumartesi