Tarihte Bugün

[Afat45]

2 Ekim

tarihindeki önemli olaylar :

	1923	İstanbul'un Müttefik Kuvvetlerince Boşaltılması
	1924	Milletler Cemiyeti’nin 47 üyesi zorunlu tahkim yasasını onayladı.
	1935	Mussolini’nin askerleri Habeşistan’a girdi.
	1950	İngiliz şarkıcı Sting doğdu.
	1957	Ortadoğu Teknik Üniversitesi’nin temeli atıldı.
	1958	Fransız kolonisi Gine, bağımsız bir cumhuriyet oldu.
	1963	Kurtuluş Savaşı komutanlarından Refet Bele öldü.
	1976	Dünya Ağır Sıklet Boks Şampiyonu Muhammed Ali Clay istanbul’a geldi.
	1983	AIDS hastası ABD’li oyuncu Rock Hudson, Beverlly Hils’deki evinde öldü.
	1984	12 Eylül 1980 sonrasının ilk grevi, Tuzla’da iki tersanede başladı.
	1989	TV-3 ile GAP TV yayına başladı.
	1992	Ege Denizi’ndeki tatbikatlar sırasında, ABD’ye ait uçak gemisinden atılan iki füze Muavenet Muhribi’ne isabet etti; olayda gemi komutanıyla birlikte 5 denizci öldü.

[Afat45]

3 Ekim

tarihindeki önemli olaylar :

		Birlik Günü - Almanya
	1922	Mudanya konferansı başladı.
	1931	Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası kuruldu.
	1932	Bağımsızlığını kazanan Irak, Milletler Cemiyeti’ne katıldı.
	1962	Zaman Gazetesi
	1966	İstanbul Kadıköy’deki son tramvay hattı kaldırıldı.
	1979	Atatürk’ün yatı Savarona Heybeliada önlerinde yandı.
	1990	Doğu Almanya ve Batı Almanya birleşti.
	1990	İki Almanya'nın Birleşmesi
	1999	‘Sony’ firmasının kurucusu Akio Morita, 78 yaşında öldü.

[Afat45]

4 Ekim

tarihindeki önemli olaylar :

		Dünya Çocuk Günü
		Dünya Hayvanları Koruma Günü
		Dünya Mimarlık Günü
	1883	Avrupa'nın ilk kıtalararası ekspresi olan 'Orient Express', Paris'ten ilk seferine çıktı. Belçikalı işadamı Georges Nagelmackers'in hizmete soktuğu Orient Ekspres'in ilk seferinde, Paris'ten Varna Limanı'na kadar trenle gelen yolcular, oradan buharlı bir gemiye binerek İstanbul'a hareket etti.
	1895	İlk Amerikan açık golf turnuvası, Rhode adası’nda yapıldı.
	1903	Moskova'da yapılan bir araştırmaya göre, kent halkının yüzde 48'inin okuma yazma bilmediği belirtildi.
	1923	Anadolu Müstakil Türk Ortodoksları lideri Papa Eftim, Milli Hükümeti destekleyen beyannamesini yayınladı.
	1926	Medeni Kanun, Borçlar Kanunu ve Ticaret Kanunu yürürlüğe girdi.
	1926	İstanbul-Sarayburnu’nda, heykeltraş Kriepel tarafından yapılan ilk ‘Gazi’ heykeli törenle açıldı.
	1931	Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası kuruldu.
	1931	Chester Gould tarafından yaratılan ‘Dick Tracy’ komedi filminin ilk gösterimi yapıldı.
	1933	Gazi Mustafa Kemal, 10'uncu Yıl Nutku'nu Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde okudu.
	1957	Rusya, 'Sputnik I'i uzaya gönderdi. Sputnik I, Rusya'nın ilk yapay uydusuydu.
	1958	İlk transatlantik jet servisi, Londra ve New York arasında seferlerine başladı.
	1970	27 yaşındaki rock şarkıcısı Janis Joplin, otel odasında ölü bulundu.
	1979	THY'nin Kopenhag bürosuna patlayıcı madde atıldı. Saldırıyı ASALA üstlendi.
	1986	Türkiye, Avrupa İnsan Hakları Komisyonu'na kişisel başvuru hakkını kabul etti.
	1992	Kanal 6 kuruldu.
	1993	Rusya'nın başkenti Moskova'da ordunun parlamentoyu top ateşine tutması sonucu parlamenterler teslim oldu ve iki gün süren çarpışmalarda 300'den fazla kişi yaşamını yitirdi.
	1993	Samanyolu TV kuruldu.
	1993	Moskova’da ordunun parlamentoyu top ateşine tutmasının ardından, parlamenterler teslim oldu. İki günden fazla süren çarpışmalarda 300’den fazla kişinin öldü.
	1994	Emlakbank eski genel müdürü Engin Civan, rüşvet aldığı iddiasıyla tutuklanarak cezaevine gönderildi.
	2002	39'uncu Altın Portakal Festivali'nde En İyi Film ödülünü Nuri Bilge Ceylan'ın 'Uzak' adlı filmi aldı. Festivalde, En İyi Yönetmen ödülü Nuri Bilge Ceylan'a, En İyi Erkek Oyuncu ödülünü Fırat Tanış'a, En İyi Kadın Oyuncu ödülü ise Meral Oğuz'a verildi.

[Afat45]

5 Ekim

tarihindeki önemli olaylar :

		Kurtuluş Günü - İstanbul /Üsküdar
	1657	Osmanlı bilgini Katip Çelebi öldü.
	1896	Avusturya gazetesi ‘Wiener Presse’, Alman fizikçi Wilhelm Conrad Roentgen’in yeni bir radyasyon çeşidi (bugünkü bilinen adıyla ‘x ray’) bulduğunu açıkladı.
	1908	Avusturya imparatorunun ilhak notasını imzalamasıyla Bosna-Hersek, Osmanlı toprağı olmaktan çıktı.
	1908	Bulgaristan, Osmanlı İmparatorluğu'ndan bağımsızlığını ilan etti.
	1911	İtalyan kuvvetleri Gelibolu'yu işgal etti.
	1922	Mustafa Kemal, Ankara’nın ‘Onursal Hemşeriliğini’ kabul etti.
	1925	İlk Cumhuriyet altını İstanbul Darphanesi'nde basıldı. İlk para Mustafa Kemal Paşa'ya gönderildi.
	1926	İstanbul Boğazı'nda trenler için vapur seferleri başlatıldı.
	1928	Sicilya’da Etna Yanardağı püskürmeye başladı.
	1930	Dünyanın en büyük zeplini R.101 havada patladı: 44 kişi öldü.
	1930	Türkiye’nin de katıldığı Birinci Balkan Konferansı Atina’da başladı.
	1931	Başbakan İsmet İnönü ile Dışişleri Bakanı Tevfik Rüştü Aras'ın Yunanistan'ı ziyaretleri sırasında, 1930 Türk-Yunan Dostluk Antlaşması yürürlüğe konuldu.
	1934	Fransız yönetmen Jean Vigo öldü.
	1934	İspanya'da iç savaş başladı.
	1947	Atina'da yapılan Akdeniz Atletizm Yarışmaları'nda Türkiye birinci oldu.
	1953	Türkiye, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'ne 40 oyla üye seçildi.
	1962	Beatles’ın ilk hit parçası olan ‘Love Me Do’, İngiltere listelerine girdi.
	1970	Enver Sedat, Mısır devlet başkanı oldu.
	1978	Tangoları ile ünlü Hasan Fehmi Ege öldü.
	1979	İçişleri Bakanı Hasan Fehmi Güneş, bir aşk skandalı sonucu hükümetten istifa etti.
	1979	Filistin Kurtuluş Örgütü lideri Yaser Arafat Ankara’ya geldi; FKÖ temsilciliği açıldı.
	1988	Şili'de Pinochet rejimine karşı referandum yapıldı.
	1989	Dalai Lama Nobel Barış Ödülü'nü aldı.
	1996	Besteci Fehmi Ege 76 yaşında öldü.
	1997	34. Altın Portakal Film Festivali sonuçlandı. En İyi Film ödülünü Ferzan Özpetek'in yönettiği 'Hamam' filmi aldı.
	1998	35. Altın Portakal Ödüllerini Kazananlar Belli Oldu. En İyi Yönetmen Ödülünü "Gemide" Filminin Yönetmeni Serdar Akar, En İyi Erkek Oyuncu Ödülünü Yine Aynı Filmin Başrolünü Oynayan Erkan Can, En İyi Kadın Oyuncu Ödülünü, "Yara" Filminde Başrol Oynayan Yelda Kaymakçı Reyna, En İyi Film Ödülünü ise "Yara" Filmi Kazandı.

[Afat45]

6 Ekim

tarihindeki önemli olaylar :

		Atatürk'ün Gelişini Anma Günü - Kars
		Altınkoza Kültür ve Sanat Festivali - Adana
		Kurtuluş Günü - İstanbul
	1889	Thomas Edison, ilk hareketli resim gösterimini gerçekleştirdi.
	1889	Paris'teki ünlü revü bar 'Moulin Rouge', halka ilk kez kapılarını açtı.
	1923	ABD'li astronom Hubble, Andromeda Galaksisi'ni keşfetti.
	1923	Şükrü Naili Paşa komutasındaki Türk Birlikleri, İstanbul’a girdi; İstanbul düşman işgalinden kurtuldu.
	1923	Damat Ferit Paşa, Fransa’nın Nice kentinde öldü.
	1926	Kayseri Uçak fabrikası açıldı.
	1930	1.Balkan Konferansı, Atina’da toplandı.
	1951	Sovyetler Birliği Devlet Başkanı Stalin, ülkesinin atom bombasına sahip olduğunu açıkladı.
	1962	İstanbul’da tarihi Leblebici Hanı yandı.
	1963	ABD Başkanı Kennedy’nin eşi Jacquealine Kennedy İstanbul’a geldi.
	1964	Antalya Belediyesi’nce düzenlenen ilk ‘Antalya Altın Portakal Film Şenliği’ başladı.
	1968	Şair, yazar ve psikolog Sabri Esat Siyavuşgil 61 yaşında öldü.
	1971	6. Akdeniz Oyunları, Cevdet Sunay tarafından, İzmir’de ‘Atatürk Stadı’ adı verilen ‘Halkapınar Olimpik Stadı’nda törenle açıldı. Açılış televizyondan naklen verildi.
	1981	Mısır Cumhurbaşkanı Enver Sedat, askeri bir tören sırasında öldürüldü. Suikastı Müslüman Kardeşler örgütü üstlendi.
	1986	TRT'nin ikinci kanalı TRT2 çeşitli eğlence programlarıyla resmen açıldı.
	1989	Amerikalı sinema oyuncusu Bette Davis, Fransa’nın Neuilly-Sur Seine şehrinde, 81 yaşında öldü.
	1990	Sosyaldemokrat Halkçı Parti Parti Meclisi üyesi Doç.Dr. Bahriye Üçok, kargoyla gönderilen bombalı paketin patlaması sonucu 71 yaşında öldü.
	1993	İşadamı Nejat Eczacıbaşı öldü.

[Afat45]

7 Ekim

tarihindeki önemli olaylar :

		Ceviz Festivali -Bitlis /Adilcevaz
		Ankara Hükümeti Matbuat İdaresi (Basın Yayın ve Enformasyon Genel Müdürlüğü) tarafından "Ceride-i Resmiye'nin yayımlanmaya başlaması (Ceride-i Resmiye, 24 Mayıs 1925 tarihinden itibaren "Resmi Ceride" ismini almış, 7 Şubat 1928'den sonra "Resmi Gazete" adıyla yayımlanmaya devam etmiştir).
		Kurtuluş Günü - İstanbul /Şile
	1571	İnebahtı Deniz Savaşı kaybedildi.
	1849	Şair ve öykü yazarı Edgar Allan Poe, 40 yaşındayken Baltimore - Maryland’de hayata veda etti.
	1926	İtalya’da faşist parti devlet partisi olduğunu açıkladı, her türlü muhalefet yasaklandı.
	1928	İstanbul’da tramvay işçilerinin 8 gün süren grevi başladı.
	1936	Osmanlı devletinin son sadrazamı Tevfik Paşa İstanbul’da öldü.
	1949	Doğu Almanya Cumhuriyeti kuruldu.
	1954	TKP davasından sanık 184 sanıktan 131’i 1-10 yıl arasında değişen hapis cezalarına çarptırıldı.
	1960	Ordu Foto Film Merkezi tarafından hazırlanan “Düşükler Yassıada’da” filmi basına gösterildi.
	1966	İlk Türk otomobiline 'Anadol' adı verildi.
	1982	Ünlü ‘Cats’ müzikali, Broadway’de sahnelenmeye başlandı.
	1985	Besteci, piyanist ve orkestra yöneticisi Cemal Reşit Rey, 81 yaşında öldü.
	1986	56 yıllık Beşiktaş Şeref Stadı kapandı.
	1987	Türkiye İşçi Partisi ve Türkiye Komünist Partisi birleşti. Yeni kurulan Türkiye Birleşik Komünist Partisi'nini (TBKP) Onursal Başkanı Behice Boran oldu.
	1989	26. Antalya Altın Portakal Film Festivali’nde ‘Uçurtmayı Vurmasınlar’ filmi 5 dalda ödül kazandı.
	1993	Malatya Milletvekili Yusuf Bozkurt Özal’ın başkanlığında, “Yeni Parti” adında siyasi bir parti kuruldu.
	1993	Ünlü pop yıldızı Madonna, İstanbul İnönü Stadı’nda yaklaşık 50 bin kişiye konser verdi.

[Afat45]

8 Ekim

tarihindeki önemli olaylar :

		Atatürk'ün Gelişini Anma Günü - Balıkesir /Bandırma
		Kurtuluş Günü - İstanbul /Çatalca
	415	20 Haziran 404'te yanan Ayasofya yeniden inşa edildi.
	1871	Büyük Chicago yangını çıktı.
	1908	İlk sendika ve grev yasağı getirildi; ‘Tatil-i Eşgal’ yasası ile grevler ve sendikalar yasaklandı.
	1912	Balkan Savaşları başladı. Mustafa Kemal, Bolayır'da kurulan kolordunun hareket şubesi müdürlüğüne getirildi.
	1917	Sovyetler Birliği'nde, Lenin'in göreve getirdiği Aleksandra Kollantai, dünyanın ilk kadın bakanı oldu.
	1918	Talat Paşa kabinesi görevden çekildi.
	1925	Yahudi ve Ermeni ruhani başkanları, Lozan Andlaşması’nın ‘Azınlıkların Korunması’yla ilgili hükümlerinin tanıdığı haklardan vazgeçerek, Türk toplumu İçinde Türk yasalarıyla yaşamak istediklerini açıkladılar.
	1933	D Grubu sanatçıları ilk sergilerini açtı.
	1951	Birinci Akdeniz Oyunları sona erdi. Türkiye serbest güreşte sekiz sıklette altın madalya alarak takım halinde şampiyon oldu.
	1958	Pakistan'da Eyüp Han darbeyle iktidarı ele geçirdi.
	1970	Rus yazar Alexander Solzhenitsyn, Nobel edebiyat ödülü’nü kazandı.
	1982	Gazeteci Nazlı Ilıcak, ‘Faşizm Yargılanıyor’ başlıklı yazısı nedeniyle 3 ay hapis cezasına çarptırılarak Sağmalcılar Cezaevi’ne konuldu.
	1987	24. Antalya Altın Portakal Film Festivali sonuçlandı. Altın Portakal'ı Yavuz Turgul'un yönettiği 'Muhsin Bey' filmi aldı. En İyi Erkek Oyuncu Şener Şen, En İyi Kadın Oyuncu Türkan Şoray seçildi.
	1992	Eski Almanya Başbakanı Willy Brandt öldü.
	1998	Nobel Edebiyat Ödülü, Portekizli yazar Jose Saramago’ya verildi.

[Afat45]

9 Ekim

tarihindeki önemli olaylar :

	1855	Isaac Singer dikiş makinesi motorunun patentini aldı.
	1930	Laura İngalls, Amerika’yı baştan başa dolaşan ilk kadın pilot oldu.
	1934	Yugoslavya Kralı Marsilya’da bir Hırvat millyetçisi tarafından öldürüldü.
	1936	Boulder’de Los Angeles’a elektrik ulaştıran ilk jenaratör kuruldu.
	1940	John Lennon doğdu.
	1944	İngiltere, Çin, ABD ve Sovyetler Birliği savaş sonrası barış planı için ‘Birleşmiş Milletler’ adı altında bir örgüt kurulacağını duyurdular.
	1944	Başbakan Şükrü Saracoğlu, Anıtkabir'in temelini attı.
	1953	ABD'li kadın yüzücü Florance Chadwick, Çanakkale Boğazı'nın Naraburnu ile Eceabat arasını 1 saat 50 dakikada yüzdü.
	1960	Yassıada’daki sanıklarla ilgili fotoğraflar basına gösterildi.
	1967	Arjantinli gerilla lideri ve Küba Devrimi'nin önderlerinden Ernesto Che Guevara, Bolivya'da öldürüldü.
	1969	Gazeteci-yazar Doğan Nadi Abalıoğlu öldü.
	1971	Deniz Gezmiş ve 17 arkadaşı idama mahkum edildi.
	1977	Osmanlı tarihine ilişkin çalışmalarıyla tanınan Prof. Dr. İsmail Hakkı Uzunçarşılı, İstanbul’da öldü.
	1978	Ankara’da TİP üyesi 7 kişi, öldürüldü.
	1983	Milli Güvenlik Kurulu yetkilerini düzenleyen yasa çıktı. 1961'den beri yürürlükte kurulun yapısı danışma ile sınırlı olmaktan çıkarıldı.
	1988	Kültür Bakanlığı, 36 sanatçıyı devlet sanatçısı ilan etti. Yaşar Kemal, Fazıl Hüsnü Dağlarca, Hüseyin Gezer, Füreya Koral, Zühtü Müritoğlu ve Lütfi Ömer Akad bu unvanı reddettiler.
	1989	Yazar Yusuf Atılgan, 68 yaşında öldü.
	1997	Nobel Edebiyat Ödülü, İtalyan oyun yazarı Dario Fo’ya verildi.

[Afat45]

10 Ekim

tarihindeki önemli olaylar :

	680	Hz. Hüseyin'in şehadeti
	1911	Çin’de Sun Yat-San liderliğindeki devrimciler, Manchu hanedanını yıktı.
	1924	"Halk Fırkası"nın Adı, "Cumhuriyet Halk Fırkası" Olarak Değiştirildi.
	1965	Süleyman Demirel ve Adalet Partisi iktidar oldu.
	1969	Süleyman Demirel ve Adalet Partisi iktidar oldu.
	1970	Fiji, yaklaşık bir yüzyıl sonunda İngiltere’den bağımsızlığını aldı.
	1985	ABD’li aktör ve film yönetmeni Orson Welles öldü.
	1987	Kapatılan TİP’in Genel Başkanı Behice Boran, Belçika Brüksel’de öldü.
	1995	Garry Kasparov, bir ay süren satranç turnuvası sonucunda, rakibi Viswanathan Anand’ı yendi.
	1995	Türk sinemasında, 115 filmde rol alan ‘babacan’ rollerin oyuncusu Kadir Savun öldü.

[Afat45]

11 Ekim

tarihindeki önemli olaylar :

	1811	İlk buharlı feribot ‘Juliana’, New York-New Jersey arasındaki seferlerine başladı.
	1922	Mudanya Mütarekesi'nin İmzalanması.
	1924	TBMM yeni binasına taşındı; Cumhuriyet Bayramı’nın ilk kutlama töreni burada yapıldı.
	1924	Türkiye-Çekoslavakya Dostluk Andlaşması'nın Ankara'da İmzalanması.
	1929	Yavuz savaş gemisinin onarımı bitti; gemi Türk Deniz Kuvvetleri’ne teslim edildi.
	1968	Apollo 7, ilk görevini , astronotlar Wally Schirra, Donn Fulton Eisele ve R. Walter Cunningham ile başarıyla gerçekleştirdi.
	1971	Dr. Hikmet Kıvılcımlı, Bulgaristan’da öldü.
	1972	Milli Selamet Partisi Kuruldu.
	1975	ABD’de ‘NBC Saturday Night” , ilk program konuğu George Calin’le yayın hayatına başladı.
	1977	Deniz bilimcisi Kaptan Cousteau, ünlü teknesi Calypso’yla İstanbul’a geldi.
	1980	Uzay istasyonu Salyut 6’da 185 gün kalarak rekor kıran Sovyet kozmonotları dünyaya döndü.
	1984	Astronot Kathy Sullivan, uzay aracı ‘Challenger’ ile uzayda yürüyen ilk Amerikalı kadın oldu.
	1990	Octavio Paz, Nobel Edebiyat Ödülü’nü alan ilk Meksikalı yazar oldu