Tarihte Bugün

[Afat45]

Tarihte Bugün / 7 Haziran tarihindeki önemli olaylar : 1557 Mimar Sinan tarafından inşa edilen Süleymaniye Camii açıldı.
1848 Ressam Paul Gauguin doğdu.
1866 Anadolu'da kurulan ilk demiryolu hattı olan İzmir-Aydın demiryolu açıldı.
1889 Ertuğrul gemisi, Japonya'da Yokohama Limanı'na ulaştı. Gemi, dönüşünde battı.
1914 Atlas Okyanusu ile Büyük Okyanusu birbirine bağlayan Panama Kanalı gemilere açıldı.
1920 ''Matbuat ve İstihbarat Müdüriyet-i Umumiyesi'' (Basın Yayın ve Enformasyon Genel Müdürlüğü) kuruldu.
1929 Vatikan, bağımsız devlet oldu.
1939 CHP İdare Heyeti, devlet ve parti yönetimini yeniden ayırmaya karar verdi.
1940 Şarkıcı Tom Jones doğdu.
1942 Etimesgut fabrikasında yapılan ilk Türk uçağı havalandı.
1945 Celal Bayar, Adnan Menderes, Fuat Köprülü ve Refik Koraltan tarafından imzalanan ve ''Dörtlü Takrir'' olarak anılan önerge, CHP Meclis Grubuna verildi.
1956 Demokrat Parti hükümetinin, muhalif partiler ve basından gelecek eleştirileri önlemek amacıyla hazırladığı Basın Kanunu, TBMM'de kabul edildi. Gazete çıkarmak ve imtiyazını almak için ağır koşullar öngören yasa, yayın anlayışını da denetim altına alıyordu.
1973 Sökülmek üzere satılan Yavuz zırhlısının devir teslimi dolayısıyla Gölcük Deniz Üssü'nde yapılan törende, duygulu anlar yaşandı.
1977 Semiha Yankı, 13. Uluslararası Altın Orfe Şarkı Yarışması'nda birinci oldu.
1980 ABD'li yazar Henry Miller öldü.
1982 Türkiye'nin Lizbon Büyükelçiliği İdari Ataşesi Erkut Akbay ve eşi, Ermeni bir teröristin silahlı saldırısına uğradı. Saldırıda, Erkut Akbay öldü, eşi Nahide Akbay ağır yaralandı.
1994 Ayşegül Tecimer, tarihi eser kaçakçılığından gözaltına alındı.
1997 Genelkurmay'ın, ''İslami sermayenin finans ve eğitim stratejisi'' konulu brifingine, yüksek yargı başkan ve üyelerinin yanı sıra Ankara DGM'deki 18 savcı ve hakim de katıldı.
2005 Ünlü tiyatro yönetmeni Mehmet Ulusoy 64 yaşında Paris'teki Saint Joseph hastanesinde öldü.

[Afat45]

Tarihte Bugün / 9 Haziran tarihindeki önemli olaylar : 68 Roma İmparatoru Neron, intihar etti.
1617 Padişah I. Ahmed'in isteğiyle Mimar Sedefkar Mehmed Ağa tarafından inşa edilen ve yapımı 8 yılda tamamlanan Sultanahmet Camii ibadete açıldı.
1672 Rus Çarı Büyük Petro doğdu.
1870 İngiliz yazar Charles Dickens öldü.
1928 Avusturyalı pilot Charles Kingsford-Smith, uçağıyla ilk kez Büyük Okyanus'u aştı.
1934 Carl Barks'ın çizdiği ''Vakvak Amca'' (Donald Duck), ilk kez bir çizgi filmde yer aldı. Barks, 1935'te Walt Disney'e katıldı.
1940 Almanya, Norveç’i işgal etti.
1942 Anıtkabir için açılan yarışmada, Prof. Emin Onat ve Orhan Arda'nın projeleri birinci oldu.
1947 Türkiye, Dünya Sağlık Örgütü'ne üye oldu.
1950 Adnan Menderes, Demokrat Parti Genel Başkanlığı’na seçildi.
1950 ''Ece'' ajandalarının sahibi Mehmet Sadık Kağıtcı İstanbul'da öldü.
1952 Yunan Kralı I. Paul ve eşi Türkiye’ye geldi.
1959 ABD donanması, nükleer denizaltı George Washington’u suya indirdi.
1962 Türkiye ile Sovyetler Birliği (SSCB) arasında doğrudan telefon hattı açıldı.
1964 Başbakan İsmet İnönü, ABD Başkanı Lyndon Johnson'un mektubunu yanıtladı.
1967 İzmir Çiğli Havaalanı sivil hava ulaşımına açıldı.
1975 Kıbrıs'ta Türk Anayasası'nın 230 Oya Karşı, 37.502 Oyla Kabulü.
1977 Türkiye'nin Vatikan Büyükelçisi Taha Carım, Roma'daki evinin önünde uğradığı silahlı saldırıda öldü. Saldırıyı, ''Ermenistan Gizli Kurtuluş Ordusu'' adlı terör örgütü üstlendi.
1979 ''Çocuk Yılı'' dolayısıyla düzenlenen ''Uluslararası Tahta At Çocuk Şenlikleri'', Çanakkale ve Truva'da başladı.
1985 Yönetmenliğini Ali Özgentürk'ün yaptığı At filmi, Tokyo Film Şenliği'nde büyük ödülü iki filmle paylaştı.
1989 Savarona gemisi, Sadıkoğlu ve Japon firmaları tarafından ''restore et-işlet-devret'' sistemiyle kiralandı.
1991 SHP'nin ev sahipliğinde yapılan Sosyalist Enternasyonal Konsey Toplantısı, İstanbul'da başladı.
1998 Türkçe Konuşan Ülkeler Devlet Başkanları 5. Zirvesi, Kazakistan'da yapıldı.
1999 Yugoslavya ve NATO, Kosova'da Sırp birliklerinin geri çekilmesi anlaşmasını imzaladı. NATO, hava saldırılarını durdurdu ve 20 Haziran'da resmen sona erdirdi.
2000 Ulusal Deprem Konseyi kuruldu.
2004 Yargıtay 9. Ceza Dairesi kapatılan DEP'in 4 eski milletvekili Leyla Zana, Hatip Dicle, Selim Sadak ve Orhan Doğan hakkındaki infazı durdurarak, tahliyelerine karar verdi. Eski milletvekilleri Ankara Merkez Kapalı Ceza ve Tutukevinden salıverildi.
2005 Gazeteci Türker Sanal 59 yaşında vefat etti.

[Afat45]

Tarihte Bugün / 10 Haziran tarihindeki önemli olaylar : Ulusal Gün - Portekiz
1909 Telsizle ilk ''S.O.S'' sinyali, Slavonia adlı İngiliz gemisinden verildi.
1910 Sadayı Millet Gazetesi başyazarı Ahmet Samim, İstanbul'da öldürüldü.
1916 Osmanlı yönetimindeki Mekke, Arap isyanı sırasında Arapların eline geçti.
1923 Türk dostu Fransız yazar Pierre Loti öldü.
1927 Gazi Koşusu At Yarışı ilk kez yapıldı. Ankara Hipodromu'ndaki yarışı Mustafa Kemal Paşa da izledi.
1930 Türkiye ile Yunanistan arasında, ''Ahali Mübadelesi Antlaşması'' imzalandı.
1934 İran Şahı Pehlevi, Türkiye'yi ziyaret amacıyla Gürbulak'ta Türk sınırına geldi ve törenle karşılandı.
1935 Mülkiye Mektebi'nin adının Siyasal Bilgiler Okulu olarak değiştirilmesine karar verildi.
1940 Mussolini, Hitler'in yandaşı olarak II. Dünya Savaşı'na girdi.
1946 Türkiye Gazeteciler Cemiyeti kuruldu.
1946 İtalya'da krallık sona erdi, Cumhuriyet ilan edildi.
1949 Devlet Tiyatro ve Operası, TBMM'de kabul edilen yasayla Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı olarak kuruldu. İlk genel müdür, Muhsin Ertuğrul oldu.
1955 Yapımı 2,5 yılda tamamlanan 300 odalı, 500 yataklı İstanbul Hilton Oteli açıldı.
1959 Amerikalı yönetmen Elia Kazan İstanbul’a geldi.
1960 Turan Emeksiz, Nedim Özpolat, Ersan Özey, Ali İhsan Kalmaz ve Sökmen Gültekin, Ankara'da Anıtkabir yamacında toprağa verildi.
1960 Celal Bayar ve Adnan Menderes, yargılanmak üzere Yassıada'ya ***ürüldü.
1966 İlk Meclis'te Antalya Milletvekili, ilk basın yayın ve enformasyon genel müdürlerinden, maarif vekili, şair ve yazar Hamdullah Suphi Tanrıöver, 81 yaşında öldü.
1967 Arap-İsrail savaşında İsrail; Gazze Şeridi, Golan Tepeleri, Doğu Kudüs, Batı Şeria ve Sina Yarımadası'nı işgal etti.
1967 ABD'li sinema oyuncusu Spencer Tracy yaşama veda etti.
1984 Şair, yazar Halide Nusret Zorlutuna, 83 yaşında öldü.
1987 Eskişehir F-16 uçak motor fabrikası, Cumhurbaşkanı Kenan Evren tarafından açıldı.
1990 Teröristler, Şırnak'ın Çevrimli Köyü'ne düzenledikleri saldırıda 26 vatandaşı öldürdüler.
1993 Dünya Sinemalar Günü, Türkiye'de ilk kez kutlandı.
2000 Suriye Devlet Başkanı Hafız Esad öldü. Yerine 17 Temmuz'da oğlu Beşşar Esad getirildi.
2001 Kuzey İrlanda'nın başkenti Belfast'ta düzenlenen 11. Dünya Büyükler Boks Şampiyonası'nda, 57 kiloda Ramazan Paliani, Dünya Şampiyonu olarak altın madalya kazandı.

[Afat45]

Tarihte Bugün / 11 Haziran tarihindeki önemli olaylar : 1868 Kızılay, ''Mecruhin ve Marda-yı Askeriyye İmdat ve Muavenet Cemiyeti'' adı altında kuruldu.
1913 31 Mart isyanını bastıran Harekat Ordusu'nun komutanı, Sadrazam ve Harbiye Nazırı Mahmut Şevket Paşa suikast sonucu öldü.
1919 Mustafa Kemal, kendisini İstanbul'a geri çağıran Vahdettin'e geri dönmeyeceğini bildirdi.
1933 Cumhuriyetin ilanının 10'uncu yıldönümünü kutlama kanunu çıkarıldı.
1937 Atatürk, bütün çiftliklerini ve mallarını millete bağışladığını bildirdi.
1954 Zonguldak'ta meydana gelen grizu patlamasında 6 işçi öldü, 16 işçi yaralandı.
1960 27 Mayıs öncesi bozulan ekonomik durumu düzeltmek için, Hazineye yardım kampanyası düzenlendi.
1967 İsrail ve Arap komşuları arasında altı gün süren savaş, BM'nin araya girmesiyle sona erdirildi.
1968 Ankara Hukuk Fakültesi, üniversite öğrencileri tarafından işgal edildi.
1970 Güreşçi Ahmet Ayık, Dünya Şampiyonu oldu.
1979 ABD’li aktör John Wayne öldü.
1982 Soma Termik Santrali’nde patlama oldu.
1982 Türk güzeli Nazlı Deniz Kuruoğlu, Avrupa Güzeli seçildi.
1984 İtalyan Komünist Partisi'nin uzun yıllar genel sekreterliğini yapan Enrico Berlinguer öldü.
1997 Genelkurmay Başkanlığı bünyesinde irticaya karşı Batı Çalışma Grubu oluşturulduğu bildirildi.
1997 Adalet Bakanı Şevket Kazan, Genelkurmay'ın brifingine katılan Ankara Adliyesi ve DGM'de görevli hakim ve savcılar hakkında soruşturma açtırdı

[Afat45]

Tarihte Bugün / 12 Haziran tarihindeki önemli olaylar : 1826 Yeniçeri Ocağı'nın yerine Eşkinci Askeri Teşkilatı'nın kurulmasına başlandı.
1898 Filipinler, Emilio Aguinaldo önderliğinde bağımsızlığını ilan etti.
1915 Ünlü banker David Rockefeller doğdu.
1919 Mustafa Kemal Paşa, Havza'dan Amasya'ya geçti.
1921 Yunan taarruzu öncesinde, Yunan Kralı, Başbakanı ve Genelkurmay Başkanı İzmir'e geldi.
1924 Türkiye'nin ilk sanatoryumu olan Heybeliada Sanatoryumu kuruldu.
1925 İstanbul Muallimler Cemiyeti kongresi yapıldı.
1932 Hicaz Naibi Emir Faysal, Türkiye'yi ziyaret etti.
1940 Cumhurbaşkanı İsmet İnönü başkanlığında toplanan hükümet, savaş dışı kalınmasını kararlaştırdı.
1946 İstanbul Gazeteciler Cemiyeti kuruldu.
1957 Kırşehir yeniden il yapıldı.
1958 Ankara'da Kıbrıs için yapılan mitinge, 150 binden fazla kişi katıldı.
1960 Geçici Anayasa açıklandı. TBMM'nin bütün hak ve yetkileri, Geçici Anayasa gereğince Milli Birlik Komitesi'ne verildi.
1966 Keban Barajı'nın temeli atıldı.
1967 Sovyetler Birliği, uzay aracı ''Venera 4''ü Venüs gezegenine yolladı.
1984 Urfa'nın adı ''Şanlıurfa'' olarak değiştirildi.
1984 Foto Muhabirleri Derneği kuruldu.
1988 Ankara'da 15 dakika esen 80 kilometre hızındaki rüzgar ve şiddetli yağmur, arkasında 14 ölü bıraktı.
1989 Bulgaristan’dan Türkiye’ye göçen Türklerin sayısının 12 bini aştığı bildirildi.
1996 Tiyatro sanatçısı Tolga Aşkıner, yakalandığı hastalıktan kurtulamayarak vefat etti.
1996 Devlet Sanatçısı Mükerrem Berk Aydın öldü.
2001 Gazeteci Berat Yurdakul, Ankara'da vefat etti.

[Afat45]

Tarihte Bugün / 13 Haziran tarihindeki önemli olaylar : 1381 Wat Tyler öncülüğündeki köylü isyancılar Londra'yı basarak hükümet binalarını ateşe verdi, hapishaneleri boşalttı ve zenginlerle yargıçların kafalarını uçurdu.
1550 Mimar Sinan'ın eseri Süleymaniye Camii'nin temeli atıldı.
1859 Erzurum'daki şiddetli depremde, kentin yarısından fazlası hasar gördü ve 3 bin kişi öldü.
1872 Namık Kemal, İbret Gazetesi'ni yayımladı. Bu fikir gazetesi, 27 gün sonra sudan bir nedenle kapatıldı.
1878 Berlin Kongresi toplandı.
1921 Mustafa Kemal, Ankara'ya gelen Fransa Temsilcisi Franklin Bouillion ile görüştü.
1928 Türkiye Cumhuriyeti ile Düyunu Umumiye (Osmanlı Borçları) alacaklıları arasında sözleşme imzalandı.
1952 Fikir İşçileri Kanunu kabul edildi.
1957 Siyahi lider Martin Luther King ile ABD Başkan Yardımcısı Nixon görüştüler.
1961 Federal Almanya'ya işçi gönderilmesinin esaslarını düzenleyen protokol imzalandı. İlk işçi kafilesi, 24 Haziran'da trenle yola çıktı.
1965 Besteci, müzikbilimci Refik Fersan, 72 yaşında İstanbul'da öldü.
1968 Boykot ve üniversite işgalleri bütün ülkeye yayıldı; yer yer silahlı çatışmalar da yaşandı.
1971 Kültür Bakanlığı kuruldu. Bakanlığa Talat Halman atandı.
1972 Boğaziçi Üniversitesi öğrencisi Banu Ergüder, içinde ceset bulunan bavulla yakalandı. Ergüder'in tecavüze karşı öldürdüğü ifadesine karşın, cinayeti örgütsel anlaşmazlık nedeniyle aynı üniversite öğrencilerinden Zeynel Altındağ'ın işlediği ortaya çıktı. Sıkıyönetimce aranan Adil Ovalıoğlu'nun öldürülmesine adı karışan Garbis Altınoğlu da yakalandı.
1974 Ressam, dekoratör Turgut Zaim 68 yaşında öldü.
1987 Yazar ve çevirmen Cemil Meriç, 77 yaşında İstanbul'da öldü.
1991 Türkiye ile KKTC arasında pasaport uygulaması kaldırıldı.
1993 Süleyman Demirel'in Cumhurbaşkanı seçilmesiyle boşalan DYP Genel Başkanlığı'na Tansu Çiller seçildi.
1993 Kim Campell, Kanada'nın ilk kadın başbakanı seçildi.
1996 Küba Devlet Başkanı Fidel Castro, Habitat II Kent Zirvesi'ne katılmak üzere İstanbul'a geldi.
2000 Papa II. Jean Paul'e suikast girişiminden İtalya'da cezaevinde yatan Mehmet Ali Ağca, Türkiye'ye iade edildi.
2002 Afganistan'da geleneksel Meclis Loya Jirga toplanarak, geçici hükümet başkanı olarak Hamid Karzai'yi seçti

[Afat45]

Tarihte Bugün / 14 Haziran tarihindeki önemli olaylar : 1839 Jandarma Teşkilatı kuruldu. Teşkilatın ilk nizamnamesi olan Asakir-i Zaptiye Nizamnamesi yürürlüğe konuldu.
1909 Dernek kurma özgürlüğüne ilişkin ilk yasa olan ''İçtimaatı Umumiye Kanunu'' kabul edildi.
1923 Kadınlar Halk Fırkası kuruldu.
1925 Alpullu Şeker Fabrikası açıldı.
1926 Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Paşa'ya İzmir'de suikastta bulunulacağı haber alındı. Suikast girişimini, Giritli Şevki, Vali Kazım Dirik'e ihbar etti. Suikast girişimi failleri Ziya Hurşit ve arkadaşları tutuklandı.
1935 Etibank Genel Müdürlüğü kuruldu.
1935 Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi kurulmasına ilişkin yasa, TBMM'de kabul edildi.
1936 Rus yazar Maksim Gorki öldü.
1937 Hatay'ın bağımsızlığı TBMM'de onaylandı.
1940 II. Dünya Savaşı'nda Alman birlikleri Paris'e girdi.
1940 II. Dünya Savaşı’nda büyük vahşetin yaşandığı Yahudi toplama kampı Auschwitz kuruldu.
1964 Nelson Mandela ömür boyu hapse mahkum edildi.
1982 Falkland Adalarını işgal eden Arjantin birlikleri teslim oldu.
1987 Yazar ve çevirmen Cemil Meriç öldü.
1989 Kapalı yerlerde sigara içilmesi ile sigara reklamı ve kampanyası yasaklandı.
2000 İtalya'da affedilen ve Abdi İpekçi suikastı ile gasptan Türkiye'ye iadesi kararlaştırılan terörist Mehmet Ali Ağca, Türkiye'ye getirildi.

[Afat45]

Tarihte Bugün / 15 Haziran tarihindeki önemli olaylar : 1215 İngiltere Kralı John, Magna Carta sözleşmesini mühürledi.
1826 Sultan II. Mahmud, Yeniçeri Ocağı'nı kaldırdı. Yerine ''Asakir-i Mansure-i Muhammediye'' adıyla yeni bir askeri teşkilat kuruldu. Bu olay, Osmanlı tarihinde ''Vaka-i Hayriye'' (Hayırlı Olay) olarak anıldı.
1873 Darüşşafaka kuruldu.
1922 Hollanda'nın La Hey kentinde Adalet Divanı'nın ilk celsesi açıldı.
1927 İstanbul Emraz-ı Akliye ve Asabiye Hastanesi (Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi) hizmete girdi.
1942 Atatürk'ün Şişli'de oturduğu ev müze oldu.
1961 ''Dokuzuncu Hariciye Koğuşu''nun yazarı Peyami Safa 62 yaşında öldü.
1962 Millet Partisi, CKMP’den ayrılan Osman Bölükbaşı tarafından kuruldu.
1968 Sadun Boro, eşi Odo ve kızı Deniz, ''Kısmet'' teknesiyle 22 Ağustos 1965'te çıktıkları dünya turunu, yine İstanbul Limanı'na ek tamamladı.
1970 Sendikalar Kanununda değişiklik öngören kanun tasarısını protesto eden işçiler, İstanbul ve Kocaeli'nde yürüyüş düzenlediler. ''15-16 Haziran olayları''nda, 5 kişi öldü, 200'e yakın kişi yaralandı.
1992 Türkiye'nin ilk AIDS hastası Murteza Elgin öldü.
1994 Bosna-Hersek'te görev yapacak Türk Barış Gücü'nün ilk birliği Split'e gitti.
1996 Caz şarkıcısı Ella Fitzgerald öldü.
1999 Gazeteci-yazar Tahir Kutsi Makal öldü.
2000 İngiliz Edebiyatı profesörü Mina Urgan öldü.

[Afat45]

Tarihte Bugün / 16 Haziran tarihindeki önemli olaylar : 1535 Barbaros Hayrettin Paşa, Haçlı donanmasına karşı zafer kazandı.
1903 Henry Ford, ''Ford Motor'' fabrikasını kurdu.
1924 Trabzon'da "Yeni Yol" İsimli Günlük Gazetenin Çıkmaya Başlaması.
1934 İran Şahı Rıza Pehlevi'nin Türkiye ziyareti başladı.
1950 Türkçeleştirilmiş ezanın, eskiden olduğu gibi Arapça okunmasına dair kanun kabul edildi.
1952 Osmanlı hanedanının kadın üyelerinin Türkiye'ye girebilmelerini öngören kanun, kabul edildi.
1958 Macaristan’da eski başbakan İmre Nagy idam edildi.
1960 27 Mayıs müdahalesinin ardından göreve gelen Milli Birlik Komitesi, TBMM’deki çalışmalarına başladı.
1963 İlk kadın Sovyet kozmonotu Valentina Tereşkova, ''Vostok VI'' ile uzaya fırlatıldı. Tereşkova, 19 Haziran'da dünyaya döndü.
1967 İran Şahı Rıza Pehlevi ve eşi Ankara’ya geldiler.
1979 Türk sinemasının ünlü jönü Ayhan Işık, beyin kanaması sonucu 50 yaşında öldü.
1987 Türkiye'yi ziyaret eden İran Başbakanı Musavi'nin Anıtkabir'i ziyaret etmemesi tepkiyle karşılandı. Erdal İnönü, Başbakanlık önüne siyah çelenk bıraktı.
1992 Memur sendikaları yöneticilerinin, ''grevli, toplu sözleşmeli sendika hakkı'' amacıyla düzenlediği İstanbul Ankara yürüyüşü başladı.
1994 Anayasa Mahkemesi, Demokrasi Partisi'nin (DEP) kapatılmasına ve bu partinin üyesi olan 5'i cezaevindeki 13 milletvekilinin üyeliğinin sona ermesine karar verdi.

[Afat45]

Tarihte Bugün / 17 Haziran tarihindeki önemli olaylar : Cumhuriyet Bildirgesi - İzlanda
656 III. Halife Hazreti Osman vefat etti.
1924 Türk Milli Futbol Takımı, Helsinki'de Finlandiya ile yaptığı maçı 4-1 kazandı.
1932 Türkiye Turing ve Otomobil Kulübü ile Milliyet gazetesince ilk kez düzenlenen otomobil yarışı, İstinye- Zincirlikuyu arasında yapıldı.
1950 ABD'de ilk böbrek nakli ameliyatı yapıldı.
1951 Nazım Hikmet, Türkiye’den ayrıldı.
1951 Türk Milli Futbol Takımı, Federal Almanya'yı Berlin Olimpiyat Stadı'nda 2-1 yendi. Başarılı kurtarışlar yapan kaleci Turgay Şeren'e, ''Berlin panteri'' denilmeye başlandı.
1964 Başbakan İsmet İnönü'ye suikast girişimi iddiasıyla yargılanan Mesut Suna, 20 yıl 6 ay hapisle cezalandırıldı.
1967 Çin ilk hidrojen bombasını patlattı.
1972 ABD'de Watergate skandalıyla ilgili ilk haber yayımlandı.
1974 Meclis eski başkanlarından Refik Koraltan, 85 yaşında İstanbul'da öldü.
1992 Yeni Galata Köprüsü törenle hizmete açıldı.
1993 BM Barış Gücü, Somali'de Mogadişu'ya operasyon düzenledi.
2005 Gazeteci ve oyun yazarı Recep Bilginer Ankara'da vefat etti.