Tarihte Bugün

[Afat45]

Atatürk'ün Gelişini Anma Günü - Kars
		Altınkoza Kültür ve Sanat Festivali - Adana
		Kurtuluş Günü - İstanbul
	1889	Thomas Edison, ilk hareketli resim gösterimini gerçekleştirdi.
	1889	Paris'teki ünlü revü bar 'Moulin Rouge', halka ilk kez kapılarını açtı.
	1923	ABD'li astronom Hubble, Andromeda Galaksisi'ni keşfetti.
	1923	Şükrü Naili Paşa komutasındaki Türk Birlikleri, İstanbul’a girdi; İstanbul düşman işgalinden kurtuldu.
	1923	Damat Ferit Paşa, Fransa’nın Nice kentinde öldü.
	1926	Kayseri Uçak fabrikası açıldı.
	1930	1.Balkan Konferansı, Atina’da toplandı.
	1951	Sovyetler Birliği Devlet Başkanı Stalin, ülkesinin atom bombasına sahip olduğunu açıkladı.
	1962	İstanbul’da tarihi Leblebici Hanı yandı.
	1963	ABD Başkanı Kennedy’nin eşi Jacquealine Kennedy İstanbul’a geldi.
	1964	Antalya Belediyesi’nce düzenlenen ilk ‘Antalya Altın Portakal Film Şenliği’ başladı.
	1968	Şair, yazar ve psikolog Sabri Esat Siyavuşgil 61 yaşında öldü.
	1971	6. Akdeniz Oyunları, Cevdet Sunay tarafından, İzmir’de ‘Atatürk Stadı’ adı verilen ‘Halkapınar Olimpik Stadı’nda törenle açıldı. Açılış televizyondan naklen verildi.
	1981	Mısır Cumhurbaşkanı Enver Sedat, askeri bir tören sırasında öldürüldü. Suikastı Müslüman Kardeşler örgütü üstlendi.
	1986	TRT'nin ikinci kanalı TRT2 çeşitli eğlence programlarıyla resmen açıldı.
	1989	Amerikalı sinema oyuncusu Bette Davis, Fransa’nın Neuilly-Sur Seine şehrinde, 81 yaşında öldü.
	1990	Sosyaldemokrat Halkçı Parti Parti Meclisi üyesi Doç.Dr. Bahriye Üçok, kargoyla gönderilen bombalı paketin patlaması sonucu 71 yaşında öldü.
	1993	İşadamı Nejat Eczacıbaşı öldü.

[Afat45]

Ceviz Festivali -Bitlis /Adilcevaz
		Ankara Hükümeti Matbuat İdaresi (Basın Yayın ve Enformasyon Genel Müdürlüğü) tarafından "Ceride-i Resmiye'nin yayımlanmaya başlaması (Ceride-i Resmiye, 24 Mayıs 1925 tarihinden itibaren "Resmi Ceride" ismini almış, 7 Şubat 1928'den sonra "Resmi Gazete" adıyla yayımlanmaya devam etmiştir).
		Kurtuluş Günü - İstanbul /Şile
	1571	İnebahtı Deniz Savaşı kaybedildi.
	1849	Şair ve öykü yazarı Edgar Allan Poe, 40 yaşındayken Baltimore - Maryland’de hayata veda etti.
	1926	İtalya’da faşist parti devlet partisi olduğunu açıkladı, her türlü muhalefet yasaklandı.
	1928	İstanbul’da tramvay işçilerinin 8 gün süren grevi başladı.
	1936	Osmanlı devletinin son sadrazamı Tevfik Paşa İstanbul’da öldü.
	1949	Doğu Almanya Cumhuriyeti kuruldu.
	1954	TKP davasından sanık 184 sanıktan 131’i 1-10 yıl arasında değişen hapis cezalarına çarptırıldı.
	1960	Ordu Foto Film Merkezi tarafından hazırlanan “Düşükler Yassıada’da” filmi basına gösterildi.
	1966	İlk Türk otomobiline 'Anadol' adı verildi.
	1982	Ünlü ‘Cats’ müzikali, Broadway’de sahnelenmeye başlandı.
	1985	Besteci, piyanist ve orkestra yöneticisi Cemal Reşit Rey, 81 yaşında öldü.
	1986	56 yıllık Beşiktaş Şeref Stadı kapandı.
	1987	Türkiye İşçi Partisi ve Türkiye Komünist Partisi birleşti. Yeni kurulan Türkiye Birleşik Komünist Partisi'nini (TBKP) Onursal Başkanı Behice Boran oldu.
	1989	26. Antalya Altın Portakal Film Festivali’nde ‘Uçurtmayı Vurmasınlar’ filmi 5 dalda ödül kazandı.
	1993	Malatya Milletvekili Yusuf Bozkurt Özal’ın başkanlığında, “Yeni Parti” adında siyasi bir parti kuruldu.
	1993	Ünlü pop yıldızı Madonna, İstanbul İnönü Stadı’nda yaklaşık 50 bin kişiye konser verdi.

[Afat45]

Atatürk'ün Gelişini Anma Günü - Balıkesir /Bandırma
		Kurtuluş Günü - İstanbul /Çatalca
	415	20 Haziran 404'te yanan Ayasofya yeniden inşa edildi.
	1871	Büyük Chicago yangını çıktı.
	1908	İlk sendika ve grev yasağı getirildi; ‘Tatil-i Eşgal’ yasası ile grevler ve sendikalar yasaklandı.
	1912	Balkan Savaşları başladı. Mustafa Kemal, Bolayır'da kurulan kolordunun hareket şubesi müdürlüğüne getirildi.
	1917	Sovyetler Birliği'nde, Lenin'in göreve getirdiği Aleksandra Kollantai, dünyanın ilk kadın bakanı oldu.
	1918	Talat Paşa kabinesi görevden çekildi.
	1925	Yahudi ve Ermeni ruhani başkanları, Lozan Andlaşması’nın ‘Azınlıkların Korunması’yla ilgili hükümlerinin tanıdığı haklardan vazgeçerek, Türk toplumu İçinde Türk yasalarıyla yaşamak istediklerini açıkladılar.
	1933	D Grubu sanatçıları ilk sergilerini açtı.
	1951	Birinci Akdeniz Oyunları sona erdi. Türkiye serbest güreşte sekiz sıklette altın madalya alarak takım halinde şampiyon oldu.
	1958	Pakistan'da Eyüp Han darbeyle iktidarı ele geçirdi.
	1970	Rus yazar Alexander Solzhenitsyn, Nobel edebiyat ödülü’nü kazandı.
	1982	Gazeteci Nazlı Ilıcak, ‘Faşizm Yargılanıyor’ başlıklı yazısı nedeniyle 3 ay hapis cezasına çarptırılarak Sağmalcılar Cezaevi’ne konuldu.
	1987	24. Antalya Altın Portakal Film Festivali sonuçlandı. Altın Portakal'ı Yavuz Turgul'un yönettiği 'Muhsin Bey' filmi aldı. En İyi Erkek Oyuncu Şener Şen, En İyi Kadın Oyuncu Türkan Şoray seçildi.
	1992	Eski Almanya Başbakanı Willy Brandt öldü.
	1998	Nobel Edebiyat Ödülü, Portekizli yazar Jose Saramago’ya verildi.

[Afat45]

1855	Isaac Singer dikiş makinesi motorunun patentini aldı.
	1930	Laura İngalls, Amerika’yı baştan başa dolaşan ilk kadın pilot oldu.
	1934	Yugoslavya Kralı Marsilya’da bir Hırvat millyetçisi tarafından öldürüldü.
	1936	Boulder’de Los Angeles’a elektrik ulaştıran ilk jenaratör kuruldu.
	1940	John Lennon doğdu.
	1944	İngiltere, Çin, ABD ve Sovyetler Birliği savaş sonrası barış planı için ‘Birleşmiş Milletler’ adı altında bir örgüt kurulacağını duyurdular.
	1944	Başbakan Şükrü Saracoğlu, Anıtkabir'in temelini attı.
	1953	ABD'li kadın yüzücü Florance Chadwick, Çanakkale Boğazı'nın Naraburnu ile Eceabat arasını 1 saat 50 dakikada yüzdü.
	1960	Yassıada’daki sanıklarla ilgili fotoğraflar basına gösterildi.
	1967	Arjantinli gerilla lideri ve Küba Devrimi'nin önderlerinden Ernesto Che Guevara, Bolivya'da öldürüldü.
	1969	Gazeteci-yazar Doğan Nadi Abalıoğlu öldü.
	1971	Deniz Gezmiş ve 17 arkadaşı idama mahkum edildi.
	1977	Osmanlı tarihine ilişkin çalışmalarıyla tanınan Prof. Dr. İsmail Hakkı Uzunçarşılı, İstanbul’da öldü.
	1978	Ankara’da TİP üyesi 7 kişi, öldürüldü.
	1983	Milli Güvenlik Kurulu yetkilerini düzenleyen yasa çıktı. 1961'den beri yürürlükte kurulun yapısı danışma ile sınırlı olmaktan çıkarıldı.
	1988	Kültür Bakanlığı, 36 sanatçıyı devlet sanatçısı ilan etti. Yaşar Kemal, Fazıl Hüsnü Dağlarca, Hüseyin Gezer, Füreya Koral, Zühtü Müritoğlu ve Lütfi Ömer Akad bu unvanı reddettiler.
	1989	Yazar Yusuf Atılgan, 68 yaşında öldü.
	1997	Nobel Edebiyat Ödülü, İtalyan oyun yazarı Dario Fo’ya verildi.

[Afat45]

680	Hz. Hüseyin'in şehadeti
	1911	Çin’de Sun Yat-San liderliğindeki devrimciler, Manchu hanedanını yıktı.
	1924	"Halk Fırkası"nın Adı, "Cumhuriyet Halk Fırkası" Olarak Değiştirildi.
	1965	Süleyman Demirel ve Adalet Partisi iktidar oldu.
	1969	Süleyman Demirel ve Adalet Partisi iktidar oldu.
	1970	Fiji, yaklaşık bir yüzyıl sonunda İngiltere’den bağımsızlığını aldı.
	1985	ABD’li aktör ve film yönetmeni Orson Welles öldü.
	1987	Kapatılan TİP’in Genel Başkanı Behice Boran, Belçika Brüksel’de öldü.
	1995	Garry Kasparov, bir ay süren satranç turnuvası sonucunda, rakibi Viswanathan Anand’ı yendi.
	1995	Türk sinemasında, 115 filmde rol alan ‘babacan’ rollerin oyuncusu Kadir Savun öldü.

[Afat45]

1811	İlk buharlı feribot ‘Juliana’, New York-New Jersey arasındaki seferlerine başladı.
	1922	Mudanya Mütarekesi'nin İmzalanması.
	1924	TBMM yeni binasına taşındı; Cumhuriyet Bayramı’nın ilk kutlama töreni burada yapıldı.
	1924	Türkiye-Çekoslavakya Dostluk Andlaşması'nın Ankara'da İmzalanması.
	1929	Yavuz savaş gemisinin onarımı bitti; gemi Türk Deniz Kuvvetleri’ne teslim edildi.
	1968	Apollo 7, ilk görevini , astronotlar Wally Schirra, Donn Fulton Eisele ve R. Walter Cunningham ile başarıyla gerçekleştirdi.
	1971	Dr. Hikmet Kıvılcımlı, Bulgaristan’da öldü.
	1972	Milli Selamet Partisi Kuruldu.
	1975	ABD’de ‘NBC Saturday Night” , ilk program konuğu George Calin’le yayın hayatına başladı.
	1977	Deniz bilimcisi Kaptan Cousteau, ünlü teknesi Calypso’yla İstanbul’a geldi.
	1980	Uzay istasyonu Salyut 6’da 185 gün kalarak rekor kıran Sovyet kozmonotları dünyaya döndü.
	1984	Astronot Kathy Sullivan, uzay aracı ‘Challenger’ ile uzayda yürüyen ilk Amerikalı kadın oldu.
	1990	Octavio Paz, Nobel Edebiyat Ödülü’nü alan ilk Meksikalı yazar oldu.

[Afat45]

Ulusal Bayram - İspanya
	1492	Portekizli kaşif Kristof Kolomb, Bahamalara ayak bastı.
	1870	Amerikan iç savaşında Güney orduları komutanı olan General Lee öldü.
	1926	‘Lotus’ davasına ait Türk-Fransız karar anlaşmazlığı, Cenevre Uluslararası Mahkeme’ye ***ürüldü.
	1935	Opera sanatçısı Luciano Pavorotti doğdu.
	1949	Alman Demokratik Cumhuriyeti kuruldu.
	1968	19. Yaz Olimpiyat Oyunları, Mexico City’de açıldı.
	1986	Çırağan Sarayı’nın onarımına ve bahçesinde yapılacak 5 yıldızlı otelin inşaatına başlandı.
	1997	ABD’li şarkıcı John Denver öldürüldü.

[Afat45]

Başkent Oluş Günü Şenlikleri - Ankara
		Cahit Sıtkı Tarancı'yı Anma Günü - Diyarbakır
		Dünya Konut Günü
	1923	Ankara'nın Başkent Olmasına İlişkin Önergenin Büyük Millet Meclisi'nce Kabul Edilmesi.
	1935	Türkiye Mason Locaları kapatıldı; locaların sahip olduğu emlak hükümete devredildi.
	1944	II. Dünya Savaşı’nda Amerikan orduları Almanya’nın Aachen kentine girdi.
	1945	New York-Kalküta hattının açılmasıyla Pan-Amerikan şirketinin ilk uçağı İstanbul’a geldi.
	1946	Fransa’da IV. Cumhuriyet Anayasası referandumla kabul edildi.
	1951	Cumhuriyet gazetesinin düzenlediği güzellik yarışmasını Günseli Başar kazandı.
	1956	Şair Cahit Sıtkı Tarancı öldü.
	1959	Adnan Menderes, Manisa’da yaptığı konuşmasında ‘Vatan Cephesi’ kurulmasından söz etti.
	1968	167 kişilik ilk Türk işçi kafilesi, Avustralya’ya uğurlandı.
	1973	‘Halikarnas Balıkçısı’ olarak tanınan Cevat Şakir Kabaağaçlı öldü.
	1987	Eski Cumhurbaşkanı Fahri Korutürk öldü.
	1990	Vietnam Komünist Partisi’nin kurucusu Le Duc Tho, Hanoi’de öldü.
	1994	Halil Bezmen’e ait trilyonlar değerindeki antika, tarihi eser ve tablo, ABD’ye kaçırılmak üzereyken Mali Polis tarafından ele geçirildi.
	1995	İngiliz fizikçi Joseph Rotblat ve içinde bulunduğu anti-nükleer grup, Nobel Barış Ödülü’nü aldı.
	1996	Radikal gazetesi yayın hayatına başladı.
	1997	Altın Koza Film Festivali’nde birinciliği Zeki Demirkubuz’un yönettiği ‘Masumiyet’ adlı film kazandı.
	M.S. 54	Roma imparatoru I. Claudius, karısı Agrippina tarafından zehirlenerek öldürüldü.

[Afat45]

Havuç Festivali - Ankara /Beypazarı
		Dünya Standartlar Günü
	1808	Nizam-ı Cedid, Sekban-ı Cedid adıyla yeniden kuruldu.
	1890	34. ABD Başkanı Dwight D. Eisenhower, Texas’ta doğdu.
	1925	Türkiye’de ilk betonarme köprü, Menderes Nehri üzerinde yapıldı.
	1926	İstanbul’da ilk resmi nikah, Şehremini (Belediye Başkanı) Muhittin Bey tarafından kıyıldı.
	1927	İstanbul’da oynanan futbol maçında Türkiye Bulgaristan’ı 3-1 yendi.
	1933	Hitler, Berlin’deki Nazi toplantısında Silahsızlanma Konferansı’na katılmayacağını ve Milletler Cemiyeti’nden ayrılacağını açıkladı.
	1941	İstanbul Şehir Tiyatroları ‘Hamlet’i sahneledi.
	1944	Mareşal Rommel, Hitler’in baskısı sonucu intihar etti; İngilizler Atina’ya girdi.
	1960	Yassıada’daki yargılamalara başlandı.
	1964	Siyah hakları savunucusu Martin Luther King, Nobel Barış Ödülü’nü kazandı.
	1968	Apollo 7 ile ilk kez canlı bağlantı kuruldu.
	1994	Nobel Barış Ödülü, FKÖ Lideri Yaser Arafat, İsrail Başbakanı İzak Rabin ve İsrail Dışişleri Bakanı Şimon Perez arasında paylaştırıldı.

[Afat45]

1844	Varoluşçu Alman filozof Friedrich Nietzsche doğdu.
	1917	Hollandalı dansçı Mata Hari, Almanlar için casusluk yaptığı iddiasıyla Fransızlar tarafından öldürüldü.
	1927	Atatürk, tarihi “Nutuk”unu okumaya başladı.
	1928	Dünyanın en büyük hava gemisi Graf Zeppelin, 111 saatlik uçuştan sonra Almanya’dan Amerika’daki New Jersey’e ulaştı.
	1934	Mao Zedung’a bağlı 100 bin kişilik birlik, Çin’in güneydoğusundan başlayıp kuzeydoğusuna kadar sürecek olan 10 bin kilometrelik ‘Büyük Yürüyüş’e başladı.
	1937	Yeni harflerle basılan ilk kağıt paralar (5 lira) tedavüle çıkarıldı.
	1945	Geçici Fransız hükümetinin Başbakanı Pierre Laval, kurşuna dizildi.
	1946	Nazi savaş suçlusu Hermann Goering, öldürülmeden önce kendini zehirledi.
	1952	Başbakan Adnan Menderes ve Dışişleri Bakanı Fuat Köprülü, İngiltere Kraliçesi II. Elizabeth tarafından kabul edildi.
	1961	Yeni Anayasa’ya göre ilk meclis ve senato seçimleri yapıldı.
	1962	Uluslararası Af Örgütü Londra’da kuruldu.
	1982	Yaşar Kemal, ‘İnce Memed’ romanıyla uluslararası ‘Del Duca’ edebiyat ödülünü kazandı.
	1990	Sovyetler Birliği Cumhurbaşkanı Mikhail S. Gorbaçov, Nobel Barış Ödülü’nü aldı.
	1993	Nobel Barış Ödülü, Güney Afrika Devlet Başkanı De Klerk ile Afrika Ulusal Kongresi Başkanı Nelson Mandela’ya verildi.