Teravih namazý kaç rek'attýr? Teravih namazýnýn hükmü nedir? gibi sorulara cevap arýyorsanýz o zaman haberin devamýný okumanýzý öneriyoruz

Teravih namazý, ramazan ayýnda kýlýnan özel bir namazdýr. Yirmi rekâttýr.

Bir ramazan gecesi Resûlullah [sallallahu aleyhi vesellem], Mescid-i Nebî'ye geldi. Namaz kýlmaya baþladý. Onu gören sahâbe-i kirâm da arkasýnda namaz kýlmaya baþladýlar. Ertesi gün sahabiler, Hz. Peygamber'in [sallallahu aleyhi vesellem] mescide geldiðini ve namaz kýldýrdýðýný aralarýnda konuþunca, ilk günkünden daha çok kiþi mescidde toplandý. Üçüncü gün sayý daha da arttý. Dördüncü gün artýk mescid gelenleri almayacak kadar doldu. Hal böyle olunca, Peygamber Efendimiz [sallallahu aleyhi vesellem] teravih namazýný kýlmak için mescide gitmedi. Sadece sabah namazý vakti hane-i saadetten çýktý. Mescide geldi. Sabah namazýný bitirince de insanlara þöyle hitap etti:



"(Benimle birlikte) Teravih namazý kýlmak için gösterdiðiniz gayretin farkýndayým. Ancak bu namaz, benimle birlikte bu þekilde kýlýnmaya devam ederse, ümmetime farz kýlýnabilir diye düþündüm. Çünkü bunu yapmak size zor gelirdi." 77

Peygamberimiz'in [sallallahu aleyhi vesellem] vefatýndan sonra Hz. Ömer'in [radýyallahu anh] halifeliði sýrasýnda artýk kimi insanlar, teravih namazlarýný mescide tek baþlarýna, kimileri de beþ, on kiþilik gruplar halinde kýlmaya devam ediyorlardý. Hz. Ömer [radýyallahu anh] iþte böylesi bir ramazan gecesi mescidde, "Cemaati tek bir imamýn arkasýnda toplasam hayýrlý bir iþ yapmýþ olacaðým" dedi. Düþüncesini insanlarla paylaþtý, sahabenin ileri gelenleriyle de istiþare etti. Neticede cemaatin, bir imamýn arkasýnda ve yatsý namazýnýn hemen ardýndan teravih namazýný kýlmalarýný saðladý. Bu uygulama baþlayýnca Hz. Ömer [radýyallahu anh] þöyle buyurdu: "Bu çok güzel oldu. Ancak biraz daha ilerleyen saatlerde kýlmak daha güzel olacaktýr." 78 Teravih namazlarýnýn hatim ile kýlýnmasý da Hz. Ömer [radýyallahu anh] zamanýna dayanýr.

Teravih Namazýnýn Kýlýnýþý

Yatsý namazýnýn farzý ve son sünneti kýlýndýktan sonra vitir namazýný kýlmadan teravih namazýna baþlarýz. Aynen sabah namazýnýn farzýnýn cemaatle kýlýnýþý gibi kýlarýz, ancak niyet farklýdýr. Ýmam, "Niyet ettim Allah rýzasý için teravih namazýný kýlmaya, bana uyanlara imam oldum" diyerek niyet eder. Cemaat de "Niyet ettim Allah rýzasý için teravih namazýný kýlmaya, uydum imama" diye niyet eder. Her selâmdan sonra niyet yenilenir.

Tek baþýna teravih namazý kýlarken, "Niyet ettim Allah rýzasý için teravih namazýný kýlmaya" diyerek niyet edilir ve aynen sabah namazýnýn iki rekât sünneti gibi kýlýnýr.

Eðer teravih namazý dört rekâtlýk bölümler halinde kýlýnýyorsa, aynen ikindi namazýnýn sünneti gibi kýlýnýr. Þöyle: Ýmam, "Niyet ettim Allah rýzasý için teravih namazýný kýlmaya, bana uyanlara imam oldum" diyerek niyet eder. Cemaat de, "Niyet ettim Allah rýzasý için teravih namazýný kýlmaya, uydum imama" diye niyet eder. Ýki rekât tamamlandýktan sonra imam ve cemaat, "Ettahiyyâtü, Allahümme salli ve Allahümme bârik" dualarýný okur, üçüncü rekâta kalkarlar.

Üçüncü rekâtýn baþýnda hem imam hem de cemaat sessizce Sübhâneke duasýný okur. Sonra imam ve cemaat içinden eûzü besmele çeker. Cemaat susar. Ýmam açýktan Fâtiha ile bir sûre okur. Sonra rükû ve secdeleri yaparak dördüncü rek'ata kalkarlar. Namaz dört rekâta tamamlanýr. Selâm verilir. Yirmi rekât böylece kýlýnýr. Teravih namazý bittikten sonra cemaatle vitir namazý kýlýnýr.

TERAVÝH NAMAZI'YLA ÝLGÝLÝ SORULAR VE CEVAPLARI

Soru: Teravih namazý kaç rek'attýr?
Cevap: Teravih namazý yirmi rek'attýr.

Soru: Teravih namazýnýn hükmü nedir?
Cevap: Teravih namazý hem erkekler hem de kadýnlar için müekked bir sünnettir. Bu namazýn camide cemaatle kýlýnmasý ise sünnet-i kifayedir. Bir mahallede veya bir köyde hiç kimse teravih namazýný cemaatle kýlmayýp da herkes tek baþýna kýlmýþ olsa herkes sorumlu olur. Çünkü teravih namazý islâmî bir þiardýr.

Soru: Teravih namazý ne vakit kýlýnýr?
Cevap: Teravih namazý, ramazan ayýna mahsus olup yatsý namazýndan sonra vitirden önce kýlýnýr. Yatsýdan önce kýlýnmasý caiz deðildir. Teravih namazý fecre kadar kýlýnabilir. Vaktinde kýlýnmayan teravih namazý sonradan kaza edilmez.

Soru: Teravih namazý, vaktin sünneti mi yoksa orucun sünneti midir?
Cevap: Teravih namazý, orucun deðil vaktin sünnetidir. Onun için hasta ve yolcu gibi oruç tutmak zorunda olmayanlar ve akþam üzeri hayýz ve nifastan temizlenen kadýnlar için de teravih namazýný kýlmak sünnettir.

Soru: Teravih namazýnda kaç rek'atta bir selam verilir?
Cevap: Teravih namazýnda iki rek'atta bir selam vermek sünnettir. Dört rek'atta bir de selam verilebilir.130 Sekizde onda veya yirmi rek'atta bir selam vererek bitirmek caiz ise de, tenzihen mekruhtur.

Soru: Teravih namazý nasýl kýlýnýr?
Cevap: Teravih namazý iki rek'atta bir selam verilince tam akþam namazýnýn iki rek'at sünneti, dört rek'atta bir selam verilince de tam yatsý namazýnýn dört rek'at sünneti gibi kýlýnýr.

Soru: Teravih namazýna nasýl niyet edilir?
Cevap: Kalben niyet etmek yeterlidir. Ayrýca dil ile de söylenmesi iyidir. "Niyet ettim teravih namazýna" diye söylenir.

Soru: Bu namaza niçin teravih denmiþtir?
Cevap: Yirmi rek'at olan teravih namazýnýn her dört rek'atýn sonunda bir miktar oturularak istirahat edildiði için bu dört rek'ata "terviha", hepsine de çoðul olarak teravih denmiþtir.

Soru: Ýmam, yatsý namazýný kýldýrýp teravihe baþladýðý sýrada camiye giden kimse ne yapar?
Cevap: Bu durumda camiye giden kimse önce yatsý namazýný kendi baþýna kýlar, sonra teravih için imama uyar. Noksan kalan rek'atlarý da sonra kendi baþýna tamamlar.131

Soru: Yatsý namazýný cemaatle kýlmayan imam ve cemaatin teravih namazýný cemaatle kýlmalarý caiz midir?
Cevap: Hayýr, bu durumda teravih namazýný cemaatle kýlmalarý caiz deðildir. Çünkü teravihin cemaati farzýn cemaatine baðlýdýr.

Soru: Bütün teravih için birden niyet etmek yeterli midir?
Cevap: Evet, teravihin hepsine birden niyet etmek yeterlidir. Çünkü yirmi rek'attan ibaret olan teravih namazý bir namaz hükmündedir. Fakat her namazdan sonra niyetin yenilenmesi efdaldir.132

Soru: Bir kimse teravih namazýný deðil de yatsý namazýný abdestsiz olarak kýlmýþ olduðunu sonradan anlamýþ olsa teravih namazýný da yeniden kýlmasý gerekir mi?
Cevap: Evet, bu durumda teravih namazýný da iade etmek gerekir. Çünkü teravih namazý yatsý namazýna tabidir.

Soru: Kiþi teravih namazýnýn ikinci rek'atýnda oturmayýp dört rek'at sonunda selam verirse kaç rek'at kýlmýþ sayýlýr?
Cevap: Ýki rek'at kýlmýþ sayýlýr. Eðer ikinci rek'attan sonra oturmadan üçüncü rek'ata kalkarsa tahiyyata oturmadýðý, kýyamda aklýna gelirse oturur ve selâm verir. Üçüncü rek'atýn secdesini yaptýktan sonra hatýrlarsa bir rekât daha ilâve ederek selâm verir ve bu namaz iki rekât yerine geçer.133

Kaynaklar: Bu deðerli yazý, Hüseyin Okur'un hazýrladýðý ve Semerkand Yayýnlarý'ndan çýkan, "Müminlerin Baharý Recep Þaban Ramazan" kitabýndan alýnmýþtýr.

76 Buhârî, Ýmân, 28; Müslim, Sýyâm, 203.
77 Zebîdî, Tecrîd-i Sarîh Tercümesi, 4/72.
78 Zebîdî, Tecrîd-i Sarîh Tercümesi, 4/75.
130 Þafiîlere göre her iki rek'atta bir selâm verilir. Dört rek'atta bir selâm vermek caiz deðildir (Muðni, 1/127; Bacurî, 1/140).
131 Þaiîlere göre kiþi bu duramda farza niyet edip imama uyar, önce farz namazý kýlar, sonra teravih namazýna devam eder. Kalan rek'atlarý da kendi baþýna tamamlar.
132 Þafiîlere göre her selâmdan sonra yeniden niyet etmek þarttýr (Envar, 1/80).
133 Reddu'l-Muhtar, 2/43; Tahtavî, s. 333.